Những Người Thích Đùa là một tuyển tập truyện ngắn nổi tiếng của Azit Nesin – nhà văn, nhà châm biếm huyền thoại của Thổ Nhĩ Kỳ, người từng được mệnh danh là “người khiến cả một đất nước vừa cười vừa suy ngẫm”. Với văn phong sắc sảo, dí dỏm và trí tuệ, Nesin đã dùng tiếng cười như một vũ khí nhẹ nhàng nhưng thấm thía để phơi bày những nghịch lý, bất công và phi lý trong xã hội, đặc biệt là trong guồng máy quan liêu và tư duy hình thức.
Ngay từ nhan đề Những Người Thích Đùa, độc giả đã có thể hình dung phần nào về tinh thần xuyên suốt của tác phẩm. Những nhân vật trong truyện không phải là những “kẻ hài hước” theo nghĩa truyền thống, mà là những người sống trong một thế giới vốn đã đầy nghịch lý, và buộc phải “biến mình thành trò cười” – hoặc để tồn tại, hoặc để phản kháng, hoặc chỉ đơn giản là để giữ lại một chút lý trí cho riêng mình.
Azit Nesin đã khéo léo dựng nên hàng chục câu chuyện ngắn xoay quanh các tình huống bi hài, nơi người ta đối mặt với sự vô lý của luật pháp, bộ máy hành chính rối rắm, hoặc chính sự “cứng nhắc vô tri” trong đời sống hằng ngày. Trong thế giới ấy, những người dân bình thường – với mong muốn sống tử tế – lại bị dồn vào thế chật vật giữa những quy định rối rắm và đạo đức giả. Và để “sống sót”, họ buộc phải… hài hước, thậm chí châm biếm cuộc đời mình như một cách tự vệ.
Điều làm nên sức hấp dẫn đặc biệt của Những Người Thích Đùa là tiếng cười mà Nesin tạo ra không hề dễ dãi. Đó là tiếng cười thông minh, ẩn chứa sự phê phán xã hội sâu sắc, nhưng không cay độc; là tiếng cười của một người yêu cuộc sống và con người, nhưng không ngần ngại vạch trần sự dối trá, giả tạo, và vô cảm.
Văn phong của Nesin giản dị, gần gũi nhưng luôn “có tầng”, với kết cấu truyện ngắn chặt chẽ và kết thúc bất ngờ. Ông viết về những điều tưởng chừng vụn vặt: một cuộc tranh cãi ngớ ngẩn ở cơ quan, một quy định hành chính phi lý, một câu chuyện đời thường tưởng như không đáng nói – nhưng tất cả đều là những lát cắt tinh tế của một xã hội đang vận hành đầy mâu thuẫn.
Những Người Thích Đùa không chỉ dành cho người yêu văn học châm biếm, mà còn cho bất kỳ ai đang sống trong một thế giới mà lý trí và lòng tốt đôi khi bị xem là… rắc rối. Cuốn sách không dạy đạo đức, cũng không thuyết giảng – nó đơn giản mời gọi người đọc cùng cười, cùng nghĩ, và từ đó, có thể sống tỉnh táo hơn giữa cuộc đời nhiều tiếng ồn và định kiến.
Những Người Thích Đùa là một tuyển tập truyện ngắn đặc sắc, đầy nhân văn và trí tuệ. Với tiếng cười thâm thúy và cách kể chuyện duyên dáng, Azit Nesin đã để lại một tác phẩm vượt thời gian – cũ mà không lỗi thời, nhẹ nhàng nhưng sâu lắng, hài hước nhưng đầy suy tư.
