Tôn giáo từ lâu đã là một trong những yếu tố then chốt định hình nên lịch sử, văn hóa, đạo đức và tư tưởng nhân loại. Trong đó, ba tôn giáo độc thần lớn nhất thế giới – Do Thái giáo, Ki-tô giáo và Hồi giáo – có nguồn gốc chung và cùng chia sẻ một niềm tin vào một vị Thượng Đế duy nhất. Cuốn sách Lịch Sử Thượng Đế – Hành Trình 4.000 Năm Do Thái Giáo, Ki-tô Giáo và Hồi Giáo của học giả nổi tiếng người Anh Karen Armstrong là một công trình nghiên cứu công phu và sâu sắc, dẫn dắt người đọc khám phá lịch sử hình thành, phát triển và chuyển biến tư tưởng về Thượng Đế suốt hơn bốn thiên niên kỷ.
Với kiến thức uyên bác cùng trải nghiệm cá nhân từng là nữ tu, Karen Armstrong đã xây dựng một tác phẩm không thiên vị, không giáo điều, mà thay vào đó là cái nhìn khách quan, khoa học và đầy nhân văn. Bà đi từ những giai đoạn sơ khai của niềm tin tôn giáo nơi dân tộc Israel cổ đại, qua sự hình thành của Do Thái giáo, đến sự ra đời và lan rộng của Ki-tô giáo, và sau đó là sự xuất hiện của Hồi giáo – mỗi bước đều cho thấy tư tưởng về Thượng Đế luôn vận động, thích nghi và biến đổi theo hoàn cảnh lịch sử, chính trị và xã hội.
Điểm nổi bật của cuốn sách là cách tác giả phân tích sự phát triển tư tưởng thần học không như những tín điều bất biến, mà như một dòng chảy linh hoạt, nơi con người không ngừng đặt lại câu hỏi: “Thượng Đế là ai?”, “Thượng Đế có còn liên quan đến đời sống hiện đại không?”, “Làm sao để hiểu và đến gần với Thượng Đế trong một thế giới đầy biến động?”. Qua từng chương sách, người đọc sẽ nhận thấy rõ rằng khái niệm Thượng Đế không chỉ là hình ảnh về một đấng quyền năng tối thượng, mà còn là biểu tượng cho nhu cầu tâm linh, đạo đức và khát vọng hòa bình của nhân loại.
Cuốn sách cũng lý giải những xung đột, tranh luận và thậm chí cả bạo lực nảy sinh từ tôn giáo không phải do bản chất xấu xa của đức tin, mà thường bắt nguồn từ việc diễn giải cứng nhắc, cực đoan hoặc áp đặt niềm tin trong những bối cảnh lịch sử cụ thể. Từ đó, Armstrong kêu gọi sự thấu hiểu lẫn nhau giữa các tôn giáo và đề cao tính khoan dung, đối thoại – điều mà thế giới đương đại vô cùng cần đến.
Lịch Sử Thượng Đế không chỉ dành cho những ai quan tâm đến thần học hay tôn giáo học, mà còn là một tác phẩm xuất sắc cho những độc giả muốn hiểu rõ hơn về cội nguồn tư tưởng phương Tây, về mối quan hệ giữa niềm tin và lý trí, giữa thiêng liêng và đời sống thường nhật.
Với văn phong rõ ràng, uyển chuyển và giàu tính triết lý, Karen Armstrong đã mang đến một công trình vừa học thuật, vừa đầy cảm xúc – giúp độc giả không chỉ “biết” về Thượng Đế, mà còn “cảm” được hành trình mà con người đã và đang đi qua để tìm kiếm ý nghĩa và sự kết nối với điều thiêng liêng. Đây là một cuốn sách đáng đọc, đáng nghiền ngẫm và có giá trị lâu dài.
