Chúa Trời Của Những Chuyện Vụn Vặt của Arundhati Roy là một tiểu thuyết giàu chất thơ, thấm đẫm nỗi buồn và sự phẫn nộ, kể về những số phận bị nghiền nát dưới bánh xe của truyền thống, giai cấp và định kiến xã hội. Tác phẩm từng đoạt giải Booker năm 1997 này đã đưa tên tuổi Arundhati Roy trở thành hiện tượng văn chương toàn cầu, không chỉ bởi tài năng kể chuyện mà còn vì cách bà đào sâu vào những mảnh vỡ của một xã hội Ấn Độ đầy mâu thuẫn.
Câu chuyện đặt trong bối cảnh vùng Kerala, miền nam Ấn Độ vào những năm 1960, nhưng được kể lại từ hiện tại qua ký ức của Rahel – một trong hai đứa trẻ sinh đôi từng chứng kiến một bi kịch đã phá tan gia đình mình. Người em song sinh là Estha, cùng với Rahel, lớn lên trong một gia đình thượng lưu có vẻ bề ngoài đạo mạo, nhưng bên trong mục ruỗng vì những luật lệ bất thành văn: luật về tình yêu, về giai cấp, về sự trinh trắng, về bổn phận và danh dự.
Ngay từ những chương đầu tiên, cuốn sách đã hé mở rằng một điều gì đó khủng khiếp đã xảy ra khi Rahel và Estha mới lên bảy – điều khiến Estha bị gửi trả về cho cha ruột, khiến mẹ họ, Ammu, rơi vào cảnh khốn cùng, và khiến tuổi thơ của hai đứa trẻ mãi mãi nhuốm màu u uất. Từ đó, tác phẩm dần lật mở những bí mật đau lòng bằng một cấu trúc phi tuyến tính, sử dụng ký ức như một mê cung để người đọc khám phá dần dần nỗi đau ẩn giấu trong từng chi tiết nhỏ.
Arundhati Roy viết bằng ngôn ngữ giàu hình ảnh, đôi khi giống như thơ, với nhịp điệu lặp lại và một giọng văn hồn nhiên từ góc nhìn của trẻ nhỏ. Nhưng đằng sau vẻ ngây thơ đó là những chỉ trích sâu cay về chế độ phân biệt giai cấp (đặc biệt là sự kỳ thị với tầng lớp “không thể chạm tới”), về quyền lực nam giới và định kiến giới trong xã hội Ấn Độ, cũng như sự can thiệp của thực dân và chính trị vào đời sống cá nhân.
Trái tim của tiểu thuyết nằm ở mối tình cấm đoán giữa Ammu – một người phụ nữ ly hôn – và Velutha – một người “không thể chạm tới”. Tình yêu của họ, dù trong sáng và chân thành, lại bị xem là sự phản bội luật lệ thiêng liêng. Khi những “chuyện vụn vặt” như một cái nhìn, một nụ cười hay một cái chạm tay trở thành tội lỗi không thể dung tha, thì con người chỉ còn biết chịu đựng hoặc tan vỡ.
Chúa Trời Của Những Chuyện Vụn Vặt là bản cáo trạng mạnh mẽ về một xã hội nơi tình yêu bị giam cầm, nơi trẻ thơ bị bóp nghẹt bởi những định kiến mà người lớn áp đặt. Đó là một cuốn sách đẹp, buồn, và không dễ lãng quên – như chính những ký ức mà nó khơi dậy.
