Án Mạng Trên Chuyến Tàu Tốc Hành Phương Đông (tựa gốc Murder on the Orient Express, xuất bản năm 1934) là một trong những tác phẩm trinh thám kinh điển nhất của Agatha Christie và cũng là cuốn tiểu thuyết đã góp phần đưa tên tuổi của Hercule Poirot trở thành biểu tượng vĩnh cửu trong văn học thế giới. Với bối cảnh độc đáo, cốt truyện kịch tính và cú lật bất ngờ bậc nhất trong lịch sử tiểu thuyết trinh thám, tác phẩm này được xem như viên ngọc quý trong sự nghiệp sáng tác của “Nữ hoàng trinh thám”.
Câu chuyện mở đầu với việc Hercule Poirot lên chuyến tàu tốc hành Phương Đông – một trong những chuyến tàu sang trọng bậc nhất châu Âu thời bấy giờ, khởi hành từ Istanbul đến Calais. Trên chuyến tàu, Poirot vô tình gặp gỡ nhiều hành khách đến từ các quốc gia và tầng lớp khác nhau, tạo nên một bức tranh thu nhỏ của xã hội châu Âu đầu thế kỷ 20. Trong số đó có một nhân vật gây nhiều chú ý: ông Samuel Ratchett, một doanh nhân giàu có người Mỹ nhưng đầy bí ẩn. Ratchett tiếp cận Poirot, bày tỏ lo lắng vì ông ta nhận được nhiều lời đe dọa đến tính mạng, đồng thời ngỏ ý thuê Poirot làm vệ sĩ. Tuy nhiên, Poirot thẳng thừng từ chối, bởi ông nhận ra ngay từ ánh mắt và cách hành xử của Ratchett rằng đây là một con người tội lỗi.
Đêm hôm sau, khi đoàn tàu mắc kẹt giữa Balkan vì tuyết phủ dày đặc, một án mạng kinh hoàng xảy ra: Ratchett bị giết trong chính khoang ngủ của mình với nhiều nhát dao chí mạng. Hiện trường kỳ lạ và các manh mối rời rạc khiến vụ án dường như không thể giải thích. Từ một chiếc khăn tay có thêu chữ cái, một tờ giấy bị đốt dở, đến dấu vết trên cửa sổ – tất cả tạo thành một mê cung bí ẩn mà chỉ có trí tuệ siêu phàm của Poirot mới có thể giải mã.
Điều đặc biệt làm nên sức hút của Án Mạng Trên Chuyến Tàu Tốc Hành Phương Đông là cách Agatha Christie đưa toàn bộ nghi phạm vào cùng một không gian khép kín: con tàu bị chặn đứng giữa bão tuyết, không ai có thể rời đi, và mỗi hành khách đều có động cơ riêng để muốn Ratchett phải chết. Đây chính là một ví dụ điển hình cho thể loại “vụ án trong phòng kín” mà Christie đã nâng lên tầm nghệ thuật.
Trong quá trình điều tra, Poirot phát hiện Ratchett thực chất là kẻ từng gây ra một tội ác khủng khiếp trong quá khứ: hắn chính là Cassetti, kẻ chủ mưu vụ bắt cóc và sát hại một bé gái vô tội, khiến cả gia đình nạn nhân tan nát. Chính sự thật này mở ra hướng lý giải toàn bộ vụ án. Khi Poirot vén bức màn bí mật, ông đứng trước một tình huống đạo đức vô cùng nan giải: hung thủ không chỉ là một người, mà là cả một tập thể cùng nhau ra tay để đòi lại công lý cho nỗi oan khuất.
Với kết cấu chặt chẽ, nhịp truyện dồn dập và cú lật kịch tính, Án Mạng Trên Chuyến Tàu Tốc Hành Phương Đông không chỉ là một tiểu thuyết trinh thám xuất sắc mà còn đặt ra những câu hỏi sâu xa về công lý, luật pháp và lương tri con người. Tác phẩm này đã nhiều lần được chuyển thể thành phim, kịch và truyền hình, minh chứng cho sức sống lâu bền và sức hấp dẫn vượt thời gian của kiệt tác trinh thám Agatha Christie.
