Vụ Án Mạng Thứ Sáu trong bộ Thám Tử Kỳ Phát của Phạm Cao Củng là một trong những tiểu thuyết trinh thám nổi bật của văn học Việt Nam giai đoạn đầu thế kỷ XX, tiêu biểu cho dòng tiểu thuyết phá án mang đậm dấu ấn phương Tây nhưng lại hòa quyện khéo léo với bối cảnh xã hội Việt Nam. Với phong cách kể chuyện sinh động, lối dựng án chặt chẽ và khả năng khắc họa tâm lý tinh tế, Phạm Cao Củng đã tạo nên một câu chuyện vừa hồi hộp, vừa phản ánh được nhiều góc khuất xã hội đương thời.
Cốt truyện xoay quanh một vụ án mạng bí ẩn xảy ra vào đúng ngày thứ sáu, để lại hàng loạt nghi vấn khiến giới chức trách phải vào cuộc. Nhân vật trung tâm của tiểu thuyết là thám tử Lê Phong – một trí thức trẻ thông minh, sắc sảo, luôn kiên nhẫn theo đuổi sự thật dù phải đối diện với nhiều cạm bẫy. Lê Phong không chỉ đại diện cho hình tượng thám tử kiểu mẫu với óc phân tích logic và khả năng quan sát tinh vi, mà còn là hiện thân cho tầng lớp trí thức Việt Nam hiện đại, quyết tâm đấu tranh chống lại cái xấu, cái ác.
Ngay từ đầu, vụ án đã mang màu sắc kỳ lạ: nạn nhân chết trong hoàn cảnh khó lý giải, hiện trường rối rắm, để lại nhiều manh mối mâu thuẫn. Người dân xôn xao, dư luận dậy sóng, báo chí liên tục đưa tin, khiến áp lực đè nặng lên lực lượng điều tra. Sự xuất hiện của Lê Phong đem đến một luồng gió mới, khi anh dùng trí tuệ và suy luận để dần bóc tách từng lớp bí ẩn, tìm ra sự thật đằng sau những lời nói dối và màn kịch được dựng sẵn.
Phạm Cao Củng khéo léo dẫn dắt câu chuyện qua nhiều tuyến nhân vật: những kẻ tình nghi với quá khứ mờ ám, những nhân chứng có lời khai đầy mâu thuẫn, và cả những người tưởng như ngoài cuộc nhưng lại nắm giữ chìa khóa quan trọng. Từng chi tiết nhỏ, từ một dấu vết vụn vặt tại hiện trường đến một chi tiết bất thường trong hành vi nhân vật, đều được Lê Phong xâu chuỗi thành hệ thống logic. Quá trình điều tra không chỉ là hành trình phá án mà còn là cuộc đấu trí căng thẳng, nơi sự thật luôn ẩn giấu sau lớp mặt nạ giả dối.
Điểm đặc biệt của Vụ Án Mạng Thứ Sáu là không khí vừa hiện đại vừa gần gũi. Tác phẩm mang phong cách noir của tiểu thuyết trinh thám phương Tây nhưng lại đặt trong bối cảnh Việt Nam, nơi xã hội giao thoa Đông – Tây, cũ – mới, với những định kiến, tham vọng và dục vọng của con người. Nhịp truyện nhanh, kịch tính liên tục được đẩy lên cao trào, khiến độc giả bị cuốn hút cho đến trang cuối cùng.
Thông qua vụ án, tác giả còn phản ánh hiện thực xã hội: sự bất công, tham nhũng, những mặt tối trong đời sống đô thị đang phát triển. Mỗi nhân vật không chỉ đơn thuần là một mắt xích trong vụ án, mà còn là đại diện cho một lớp người, một kiểu số phận trong xã hội thời bấy giờ.
Vụ Án Mạng Thứ Sáu không chỉ thành công trong việc tạo ra một cốt truyện hấp dẫn, mà còn đánh dấu bước phát triển quan trọng của tiểu thuyết trinh thám Việt Nam. Với phong cách kể chuyện cuốn hút, khả năng dựng án tài tình và nhân vật thám tử Lê Phong đầy sức sống, tác phẩm này đã góp phần khẳng định tên tuổi Phạm Cao Củng, đồng thời mở đường cho sự hình thành và phát triển của dòng trinh thám Việt trong văn học hiện đại.
