Neo Faust của Tezuka Osamu là một trong những tác phẩm mang chiều sâu triết học và sự táo bạo nghệ thuật đặc trưng của “Thần truyện tranh” Nhật Bản. Lấy cảm hứng từ nguyên tác Faust của Goethe nhưng tái tạo hoàn toàn theo tinh thần manga hiện đại, Tezuka xây dựng một câu chuyện xoay quanh khát vọng vượt giới hạn, những đánh đổi tăm tối của tri thức và câu hỏi muôn đời về cái giá của tham vọng con người. Tác phẩm mang không khí khoa học – huyền học, kết hợp yếu tố tương lai với màu sắc huyền bí, tạo nên hành trình vừa u ám vừa đầy mê hoặc.
Nhân vật chính là Tiến sĩ Ichinose, một nhà khoa học thiên tài nhưng rơi vào bế tắc khi những nghiên cứu của ông không đạt được bước đột phá nào đáng kể. Ông khao khát tạo ra đóng góp lớn cho nhân loại, nhưng chính khát vọng đó đẩy ông vào tuyệt vọng khi công trình bị coi là thất bại. Giữa lúc suy sụp nhất, Ichinose gặp gỡ Mephist, một sinh thể bí ẩn – nửa người nửa yêu ma – đưa ra lời đề nghị đổi lấy linh hồn để giúp ông đạt đến đỉnh cao tri thức.
Tezuka không sao chép triết lý của Goethe mà đưa hợp đồng định mệnh ấy vào bối cảnh khoa học – kỹ thuật của thời đại mới: trí tuệ nhân tạo, sinh học tái tạo, công nghệ thay đổi cấu trúc sống và những thí nghiệm vượt giới hạn đạo đức. Ichinose, dưới sự dẫn dắt của Mephist, nhanh chóng trở thành thiên tài được ca tụng, tạo ra những thành tựu có khả năng xoay chuyển nền văn minh. Nhưng mặt tối của trí tuệ nhân tạo, sự biến đổi nhân tính trong con người ông và những hậu quả dây chuyền dần hé lộ, khiến độc giả cảm nhận rõ bi kịch của một con người đi quá xa trên con đường khám phá tri thức.
Điểm hấp dẫn của Neo Faust nằm ở cách Tezuka tạo ra sự đối lập giữa ánh sáng khoa học và bóng tối của dục vọng. Ichinose không phải người xấu; ông là người có khát vọng chân chính, muốn cống hiến cho nhân loại. Nhưng chính sự thuần khiết đó khiến ông dễ dàng trở thành nạn nhân của tham vọng vô hạn. Mephist, dù mang hình hài yêu ma, lại không đơn thuần là ác quỷ, mà là hiện thân của phần bản năng sâu kín trong con người: sự tò mò vô hạn, bản chất muốn vượt qua ranh giới thiên nhiên và niềm tin rằng tri thức có thể giải quyết mọi vấn đề.
Tezuka đan xen nhiều tuyến nhân vật phụ, mỗi nhân vật phản chiếu một góc của xã hội hiện đại: những người chạy theo danh lợi, những nhà nghiên cứu ám ảnh bởi thành tựu, những nạn nhân bị cuốn vào vòng xoáy tiến bộ và cả những người cố giữ đạo đức giữa cơn bão công nghệ. Nhờ đó, bối cảnh câu chuyện trở nên phong phú, cho thấy sự phức tạp của thế giới mà Ichinose đang cố thay đổi.
Về mặt hình ảnh, Neo Faust mang phong cách trưởng thành của Tezuka giai đoạn cuối sự nghiệp: giàu kịch tính, nhiều chi tiết u tối, hình ảnh tượng trưng dày đặc và nhịp kể cô đọng. Cách ông tái hiện sự giằng xé nội tâm, những cảnh biến đổi cơ thể hay khoảnh khắc Mephist xuất hiện đều tạo cảm giác vừa lạ lẫm vừa ám ảnh.
Neo Faust là lựa chọn đáng đọc cho những ai yêu truyện tranh triết học, thích các chủ đề về khoa học, đạo đức và bi kịch con người khi phải đối mặt với quyền lực vượt tầm. Đây là một trong những tác phẩm thể hiện rõ nhất tư tưởng trưởng thành và sức sáng tạo không giới hạn của Tezuka Osamu.
