Biến Thân của Higashino Keigo là một tiểu thuyết trinh thám – tâm lý pha màu sắc khoa học viễn tưởng, nơi câu hỏi trung tâm không nằm ở việc ai gây ra tội ác, mà ở việc con người sẽ còn là chính mình đến mức nào khi ký ức, cảm xúc và nhân cách có thể bị thay đổi. Cuốn sách mở ra một không gian lạnh lẽo và đầy hoang mang, nơi bản ngã trở thành thứ mong manh nhất.
Nhân vật chính là Naruse Junichi, một sinh viên đại học bình thường, sống cuộc đời giản dị và không vướng vào xung đột lớn nào. Một đêm nọ, Junichi bị bắn vào đầu trong một vụ việc bí ẩn và rơi vào trạng thái hôn mê. Khi tỉnh lại sau ca phẫu thuật, anh tưởng rằng mình đã may mắn sống sót, nhưng rất nhanh chóng nhận ra có điều gì đó không ổn. Cảm xúc của anh trở nên xa lạ, những suy nghĩ từng quen thuộc dần biến mất, và những thôi thúc bạo lực xuất hiện một cách vô cớ.
Higashino Keigo xây dựng nỗi sợ không bằng những cảnh truy đuổi hay hành động kịch tính, mà bằng sự thay đổi âm thầm trong nội tâm nhân vật. Junichi vẫn mang khuôn mặt cũ, thân thể cũ, nhưng tâm hồn anh dường như đã bị thay thế. Anh bắt đầu có những ký ức không phải của mình, những phản xạ xa lạ và những ham muốn mà trước đây anh chưa từng có. Cảm giác mất quyền sở hữu chính bản thân mình trở thành cơn ác mộng kéo dài, khiến nhân vật – và người đọc – liên tục tự hỏi đâu là ranh giới giữa sống sót và đánh mất bản ngã.
Song song với hành trình tự nhận thức của Junichi là câu chuyện về những thí nghiệm khoa học bí mật, nơi não bộ con người bị xem như một bộ phận có thể sửa chữa, thay thế. Cuốn tiểu thuyết đặt ra vấn đề đạo đức sâu sắc: nếu ký ức và nhân cách có thể được cấy ghép, liệu con người còn là một cá thể độc lập, hay chỉ là tập hợp của những dữ liệu có thể hoán đổi? Higashino Keigo không đưa ra câu trả lời dứt khoát, mà để nỗi bất an ấy lan tỏa dần qua từng trang sách.
Nhân vật nữ xuất hiện bên cạnh Junichi đóng vai trò như chiếc neo mong manh níu giữ phần “con người cũ” còn sót lại. Qua mối quan hệ này, tác giả nhấn mạnh vai trò của ký ức cảm xúc và sự gắn bó trong việc định hình bản ngã. Tuy nhiên, ngay cả tình cảm cũng không đủ mạnh để chống lại sự xâm thực từ bên trong, khi một con người không còn chắc chắn mình là ai.
Văn phong của Higashino Keigo trong Biến Thân lạnh lùng, tiết chế và mang màu sắc triết lý rõ rệt. Nhịp truyện chậm rãi nhưng căng thẳng ngầm, mỗi biến đổi nhỏ trong tâm lý nhân vật đều được khắc họa tỉ mỉ, khiến cảm giác bất ổn ngày càng gia tăng. Cao trào của truyện không nằm ở hành động, mà ở khoảnh khắc nhân vật phải đối diện với sự thật về chính mình.
Biến Thân là một tác phẩm khác biệt trong sự nghiệp của Higashino Keigo, nơi trinh thám trở thành phương tiện để đào sâu câu hỏi về bản ngã, đạo đức khoa học và giá trị của ký ức con người. Cuốn sách để lại dư âm nặng nề, buộc người đọc suy nghĩ về điều gì thực sự làm nên một con người, khi thân xác có thể tồn tại mà tâm hồn thì không còn nguyên vẹn.
