Lý Triều Dị Truyện của Phan Cuồng trong bộ Đại Nam Dị Truyện là một tập truyện ngắn đặc sắc khai thác sâu thế giới huyền dị, nơi lịch sử, tâm linh và trí tưởng tượng hòa quyện thành những câu chuyện mang đậm sắc màu ma mị nhưng cũng đầy chất nhân sinh. Với phong cách viết vừa cổ điển vừa hiện đại, Phan Cuồng đã tạo nên một không gian văn chương riêng biệt – nơi quá khứ và hiện tại giao nhau trong những lớp sương dày của ký ức và huyền thoại.
Ngay từ nhan đề, Lý Triều Dị Truyện đã gợi cảm giác vừa trang nghiêm vừa bí ẩn. “Lý Triều” – triều đại của ý niệm, của tâm tưởng – không chỉ là một bối cảnh hư cấu mà còn là biểu tượng cho thế giới nội tâm con người. Trong khi “dị truyện” hàm ý những câu chuyện khác thường, vượt ra khỏi khuôn khổ của lý trí và thực tại. Bằng cách đó, Phan Cuồng đã mở ra cánh cửa bước vào một cõi giới nơi những linh hồn, vị thần, oan hồn, thậm chí cả những bóng dáng của lịch sử đều hiện diện, sống động và ám ảnh.
Mỗi truyện trong tập sách là một mảnh vụn ký ức, chứa đựng sự xung đột giữa đạo và đời, giữa cái thiện và cái ác, giữa lòng người và định mệnh. Dưới ngòi bút của Phan Cuồng, những điều “dị” không nhằm gây sợ hãi, mà để soi chiếu vào bản chất con người – nơi dục vọng, niềm tin, sự sám hối và lòng từ bi cùng tồn tại trong một thân phận mong manh. Ông không chỉ viết về ma quỷ hay huyền hoặc, mà viết về chính những điều khiến con người trở nên… người hơn.
Văn phong của Phan Cuồng mang hơi hướng cổ thư, pha lẫn chút huyền ảo phương Đông, gợi nhớ đến tinh thần của Liêu Trai Chí Dị hay Thái Bình Quảng Ký, nhưng lại có nhịp kể hiện đại, giàu hình ảnh và cảm xúc. Ông khéo léo sử dụng ngôn ngữ tinh tế, nhiều tầng nghĩa, khiến người đọc như lạc vào một thế giới vừa xa xăm vừa quen thuộc – nơi mỗi câu chuyện đều ẩn chứa một ẩn dụ về nhân quả, về sự mòn mỏi của thời gian, và về cái giá của khát vọng con người.
Lý Triều Dị Truyện không chỉ là một tập truyện mang yếu tố kỳ ảo, mà còn là hành trình chiêm nghiệm về linh hồn và nhân tính. Phan Cuồng mượn bóng dáng của những điều huyền hoặc để nói về nỗi cô đơn, sự sa ngã, hay khát vọng được chuộc lỗi của con người trong dòng chảy vô tận của lịch sử. Đọc Lý Triều Dị Truyện, người ta cảm nhận được không chỉ cái rùng mình của thế giới siêu hình, mà còn cả tiếng thở dài lặng lẽ của kiếp người – những thân phận dù khác thời, khác kiếp, vẫn cùng chia sẻ một điều: khát khao được hiểu, được yêu, và được an yên trong chính linh hồn mình.
