Hồng Lâu Mộng, hay còn gọi là Giấc mộng lầu hồng, là một trong “Tứ đại danh tác” nổi tiếng của văn học cổ điển Trung Hoa, bên cạnh Tây Du Ký, Thủy Hử và Tam Quốc Diễn Nghĩa. Tác phẩm do Tào Tuyết Cần chấp bút vào thế kỷ 18, thời nhà Thanh, và được Cao Ngạc biên soạn, bổ sung hoàn chỉnh sau khi Tào qua đời. Không giống như những tác phẩm mang màu sắc thần thoại, kiếm hiệp hay anh hùng ca khác, Hồng Lâu Mộng là một bản tình ca buồn, một bức tranh thu nhỏ phức tạp và sâu sắc về xã hội quý tộc phong kiến đang trong giai đoạn suy vong.
Tác phẩm xoay quanh câu chuyện tình bi thương giữa Giả Bảo Ngọc – một công tử phong lưu, đa cảm, và Lâm Đại Ngọc – cô tiểu thư yếu đuối, tài hoa nhưng bạc mệnh. Xen giữa là hàng trăm nhân vật thuộc đại gia tộc họ Giả – đại diện cho tầng lớp quý tộc quyền thế một thời. Câu chuyện mở ra bằng giấc mộng kỳ lạ và khép lại bằng nỗi chia ly tan tác, như một vòng xoáy định mệnh không thể tránh khỏi.
Điểm đặc biệt của Hồng Lâu Mộng không chỉ nằm ở mối tình lãng mạn u buồn giữa các nhân vật, mà còn ở cách Tào Tuyết Cần tái hiện toàn bộ kết cấu xã hội phong kiến Trung Hoa thông qua đời sống nội bộ của phủ Vinh Quốc và Ninh Quốc. Tác phẩm miêu tả tỉ mỉ mọi khía cạnh của cuộc sống nơi quyền quý: từ y phục, ẩm thực, lễ nghi, đến những mâu thuẫn quyền lực, âm mưu gia tộc và cả những bi kịch thân phận phụ nữ.
Với hơn 400 nhân vật, Hồng Lâu Mộng được xem là một trong những tiểu thuyết có hệ thống nhân vật phong phú và phức tạp nhất thế giới. Mỗi nhân vật đều có tính cách riêng biệt, đời sống nội tâm phong phú và phản ánh một lát cắt xã hội nhất định. Tác phẩm không chỉ khắc họa bi kịch tình yêu, mà còn là lời than vãn cho một thời đại đang mất đi sự tinh tế, nhân bản và cái đẹp, nhường chỗ cho sự suy tàn, thực dụng và lạnh lẽo.
Tào Tuyết Cần, bằng vốn sống từng trải và tài năng văn chương xuất sắc, đã tạo ra một thế giới vừa thực vừa mộng, vừa đầy chất thơ vừa nghiệt ngã. Lối viết tinh tế, ngôn ngữ trang nhã, giàu nhạc tính khiến tác phẩm như một bản giao hưởng buồn về kiếp người. Không ngẫu nhiên mà Hồng Lâu Mộng được mệnh danh là “bách khoa thư của xã hội phong kiến Trung Hoa”.
Đọc Hồng Lâu Mộng là đi vào một thế giới vừa hoa lệ vừa mong manh, nơi mỗi số phận đều bị cuốn theo dòng xoáy định mệnh. Đây không chỉ là một tiểu thuyết tình yêu, mà còn là tác phẩm để chiêm nghiệm về thân phận, xã hội và sự đổi thay của một thời đại. Một kiệt tác bất hủ dành cho những người yêu chiều sâu văn chương và lịch sử văn hóa phương Đông.
