Tây Du Ký của Ngô Thừa Ân là một trong “Tứ đại danh tác” nổi tiếng nhất trong kho tàng văn học cổ điển Trung Hoa, bên cạnh Tam Quốc Diễn Nghĩa, Thủy Hử và Hồng Lâu Mộng. Được hoàn thành vào thế kỷ XVI dưới thời Minh, tác phẩm không chỉ là một câu chuyện thần thoại kỳ ảo mà còn là một áng văn học đầy chất triết lý, hài hước và phản ánh sâu sắc nội tâm con người. Với trí tưởng tượng phong phú, kết cấu hấp dẫn và nhân vật đặc sắc, Tây Du Ký đã vượt ra khỏi khuôn khổ văn học để trở thành biểu tượng văn hóa lan rộng khắp châu Á và thế giới.
Tác phẩm kể về hành trình sang Tây Thiên thỉnh kinh của Đường Tăng (Tam Tạng Pháp sư) cùng ba đồ đệ: Tôn Ngộ Không – Tề Thiên Đại Thánh, Trư Bát Giới – Trư Năng, và Sa Tăng – Sa Ngộ Tĩnh. Trải qua 81 kiếp nạn, bốn thầy trò đã chiến đấu với yêu ma quỷ quái, vượt qua thử thách tâm linh và tu luyện để đạt đến giác ngộ. Mỗi chương hồi là một cuộc phiêu lưu kỳ thú, vừa hài hước, vừa mang màu sắc đạo lý phương Đông.
Điểm đặc sắc nhất của Tây Du Ký nằm ở hệ thống nhân vật giàu tính biểu tượng. Tôn Ngộ Không đại diện cho trí tuệ, ý chí và sự phản kháng; Trư Bát Giới tượng trưng cho dục vọng, tham ăn, lười biếng; Sa Tăng là hình ảnh của sự nhẫn nhục, bền bỉ; còn Đường Tăng chính là đức tin, lòng từ bi và sự kiên định. Hành trình thỉnh kinh không chỉ là chuyến đi đến một vùng đất xa xôi, mà là ẩn dụ cho con đường tu tâm dưỡng tính, vượt qua bản ngã để đạt đến sự giải thoát tâm linh.
Dưới ngòi bút của Ngô Thừa Ân, Tây Du Ký không chỉ hấp dẫn bởi yếu tố huyền ảo, chiến đấu với thần tiên yêu quái, mà còn bởi chất trào phúng nhẹ nhàng, sâu cay khi phản ánh xã hội phong kiến đương thời. Những hình ảnh như thần Phật quan liêu, ma quỷ trá hình, hay nhân vật có chức sắc nhưng giả đạo đức đều là lời phê phán khéo léo những bất công và thói đạo đức giả trong xã hội.
Văn phong của Ngô Thừa Ân vừa cổ điển, trang trọng, lại giàu chất thơ, ngôn ngữ sinh động, linh hoạt. Những đoạn hội thoại hài hước, những màn chiến đấu kịch tính và những tình tiết bất ngờ khiến người đọc khó rời mắt. Đồng thời, tác phẩm cũng đặt ra những câu hỏi triết học về sự thiện – ác, mê – ngộ, dục vọng – tu hành mà cho đến nay vẫn còn nguyên giá trị.
Tây Du Ký không chỉ là một tác phẩm văn học, mà là một hành trình tâm linh đầy màu sắc, phản ánh cuộc đấu tranh nội tại của con người trên con đường hoàn thiện bản thân. Bằng lối kể chuyện lôi cuốn, nhân vật sống động và chiều sâu tư tưởng, bộ sách này xứng đáng là một kiệt tác vượt thời gian, được yêu thích qua nhiều thế hệ và vẫn giữ nguyên sức sống cho đến ngày nay.
