Trong thế giới doanh nghiệp, IBM từng được xem là một “gã khổng lồ công nghệ” đang đi đến bờ vực sụp đổ vào đầu những năm 1990. Vậy mà chỉ trong vài năm sau, tập đoàn này đã phục hồi ngoạn mục và tiếp tục giữ vị thế tiên phong trong ngành công nghệ toàn cầu. Phía sau phép màu đó là một người: Louis V. Gerstner Jr., CEO huyền thoại – và cuốn sách Ai Nói Voi Không Thể Khiêu Vũ? (Who Says Elephants Can’t Dance?) chính là câu chuyện ông kể lại hành trình lãnh đạo đã làm thay đổi vận mệnh của cả một tập đoàn biểu tượng.
Ra mắt năm 2002, cuốn sách nhanh chóng trở thành tác phẩm kinh điển trong giới quản trị và khởi nghiệp nhờ phong cách viết thẳng thắn, sâu sắc và đầy trải nghiệm cá nhân. Gerstner không chỉ thuật lại những quyết định mang tính chiến lược, mà còn chia sẻ cách ông suy nghĩ, làm việc, và dẫn dắt con người vượt qua khủng hoảng. Tựa sách đầy ẩn dụ – “voi” tượng trưng cho IBM: đồ sộ, chậm chạp, tưởng như không thể thay đổi; còn “khiêu vũ” là hình ảnh cho sự linh hoạt, năng động – điều tưởng như không thể với một tập đoàn lớn.
Khi Louis Gerstner được mời làm CEO vào năm 1993, IBM đang thua lỗ hàng tỷ USD mỗi năm và đối mặt với nguy cơ bị chia tách. Ông – người đến từ ngành tiêu dùng và tài chính, chứ không phải công nghệ – đã gây bất ngờ khi quyết định không chia tách IBM thành các công ty nhỏ, mà giữ nguyên cấu trúc tập đoàn và tái định hình toàn bộ chiến lược kinh doanh. Ông định hướng lại IBM trở thành một công ty dịch vụ công nghệ tích hợp – giải pháp tổng thể thay vì chỉ bán phần cứng. Chính tầm nhìn đó đã đưa IBM vượt qua khủng hoảng và định hình lại vai trò của mình trong nền kinh tế số đang trỗi dậy.
Một trong những giá trị lớn nhất mà cuốn sách mang lại là góc nhìn thực tế và sâu sắc về thay đổi văn hóa doanh nghiệp. Gerstner không tin rằng chiến lược hay cấu trúc là yếu tố cốt lõi – ông khẳng định: “Văn hóa không phải một phần của trò chơi, nó là trò chơi.” Những câu chuyện thực tiễn về cải tổ nhân sự, thay đổi tư duy, loại bỏ quan liêu và làm mới tinh thần làm việc khiến độc giả vừa học được cách quản lý, vừa hiểu rõ vai trò then chốt của con người trong quá trình chuyển hóa tổ chức.
Với giọng văn chân thực, không tô hồng cũng không giáo điều, Ai Nói Voi Không Thể Khiêu Vũ? là một cuốn hồi ký lãnh đạo chứa đựng nhiều bài học quản trị giá trị, từ chiến lược tái cấu trúc, quản lý thay đổi, đến tầm quan trọng của văn hóa doanh nghiệp. Đây là cuốn sách nên đọc cho bất kỳ ai đang làm lãnh đạo, khởi nghiệp, hoặc đơn giản là quan tâm đến cách các tập đoàn lớn đối diện với biến động và vươn lên.
Cuối cùng, Gerstner chứng minh một điều: ngay cả những “con voi” lớn nhất – nếu được dẫn dắt đúng cách – vẫn có thể khiêu vũ.
