Trong bối cảnh toàn cầu hóa và biến động không ngừng của nền kinh tế thế giới, việc lý giải vì sao một quốc gia phát triển thịnh vượng còn quốc gia khác lại lụi bại luôn là câu hỏi lớn thu hút sự quan tâm của giới chuyên gia, học giả và cả nhà đầu tư. Cuốn sách Quốc Gia Thăng Trầm (tựa gốc: The Rise and Fall of Nations) của Ruchir Sharma – một chuyên gia tài chính hàng đầu thế giới, hiện là giám đốc chiến lược toàn cầu của Morgan Stanley – đã mang đến một góc nhìn sắc sảo và đầy thực tiễn về vấn đề này.
Khác với những lý thuyết kinh tế khô khan, Sharma tiếp cận chủ đề bằng lối viết sinh động, trực tiếp từ kinh nghiệm “đi thực tế” đến hơn 25 quốc gia trong nhiều năm, từ những trung tâm tài chính như New York, London đến các quốc gia mới nổi như Ấn Độ, Brazil, Indonesia… Chính sự quan sát tại chỗ đã giúp ông đúc kết ra 10 quy luật quan trọng để đánh giá khả năng thịnh vượng hay suy thoái của một quốc gia.
Một trong những điểm nổi bật của cuốn sách là cách Sharma xóa bỏ sự lệ thuộc vào mô hình cũ mà nhiều học giả hay mắc phải. Thay vì dựa vào các lý thuyết kinh tế học hàn lâm, ông tập trung vào các yếu tố thực tế như: tỷ lệ nợ công, dòng vốn đầu tư, tốc độ đô thị hóa, năng suất lao động, sự ổn định chính trị, tình trạng tham nhũng và thậm chí cả xu hướng tiêu dùng, văn hóa và niềm tin xã hội. Mỗi chương sách là một bài học cụ thể, từ đó người đọc có thể hiểu sâu hơn vì sao có những nước “hóa rồng”, còn nước khác mãi giậm chân tại chỗ, hoặc trượt dài vào khủng hoảng.
Ngoài ra, Sharma cũng đưa ra những ví dụ thuyết phục từ thực tế: vì sao Trung Quốc từng tăng trưởng thần kỳ nhưng rồi chững lại; vì sao Mexico và Indonesia có tiềm năng nhưng không bứt phá được; hay vì sao các nước Đông Âu sau khối Xô Viết có nơi thành công, nơi thất bại. Qua đó, tác giả nhấn mạnh rằng sự phát triển không bao giờ là điều hiển nhiên, và “sự thăng hoa của một quốc gia giống như cổ phiếu – phải luôn được theo dõi và đánh giá lại theo thời gian”.
Không chỉ dành cho giới đầu tư hay kinh tế học, Quốc Gia Thăng Trầm còn phù hợp với bất kỳ ai quan tâm đến tương lai của đất nước và nền kinh tế toàn cầu. Với cách viết dễ hiểu, giàu ví dụ thực tiễn, cuốn sách là kim chỉ nam hữu ích để giúp người đọc rèn luyện tư duy phân tích, đánh giá cơ hội và rủi ro trong môi trường kinh tế phức tạp ngày nay.
Tóm lại, Quốc Gia Thăng Trầm không chỉ là một cuốn sách về kinh tế – nó là một lăng kính để nhìn nhận thế giới đang thay đổi, và để hiểu rằng, tương lai của một quốc gia – cũng như của chính mỗi người – luôn cần được chuẩn bị bằng sự tỉnh táo, kiến thức và tầm nhìn chiến lược.
