Hưng Đạo Vương là một công trình biên khảo giàu giá trị lịch sử do Phan Kế Bính và Lê Văn Phúc biên soạn, nhằm khắc họa chân dung vĩ đại của Trần Quốc Tuấn – vị anh hùng dân tộc được nhân dân tôn xưng là Hưng Đạo Đại Vương. Cuốn sách không chỉ là bản ghi chép sự nghiệp lẫy lừng của một bậc danh tướng, mà còn là lời tri ân sâu sắc đối với tinh thần yêu nước, lòng trung nghĩa và trí tuệ kiệt xuất của con người thời Trần.
Tác phẩm mở đầu bằng việc giới thiệu bối cảnh lịch sử Đại Việt thế kỷ XIII – thời kỳ huy hoàng nhưng cũng đầy thử thách khi đất nước phải đối diện với ba lần xâm lược của đế quốc Nguyên Mông. Giữa cơn binh lửa, Trần Quốc Tuấn hiện lên như một biểu tượng toàn vẹn của nhân cách và tài năng: thông minh từ thuở nhỏ, học rộng biết nhiều, lại thấu hiểu sâu sắc đạo trung hiếu và trọng nghĩa với giang sơn.
Phan Kế Bính và Lê Văn Phúc đã miêu tả tỉ mỉ quá trình Trần Quốc Tuấn lập kế hoạch, tổ chức quân đội, gây dựng lòng tin nơi tướng sĩ, cùng vua Trần Thánh Tông và Trần Nhân Tông lãnh đạo nhân dân đánh tan đạo quân Nguyên Mông hùng mạnh. Những chiến thắng vang dội như Chương Dương, Hàm Tử, Bạch Đằng… được kể lại vừa sinh động vừa chặt chẽ, thể hiện tầm nhìn chiến lược của vị quốc công tiết chế. Bên cạnh đó, tác phẩm cũng khắc họa đời sống giản dị, lòng vị tha và đức độ của ông sau chiến tranh – khi luôn khuyên dân chăm lo nông nghiệp, giữ vững đạo lý và đoàn kết để bảo vệ nước nhà.
Không chỉ dừng ở việc thuật lại lịch sử, Hưng Đạo Vương còn là một bài học lớn về nhân cách và đạo đức. Hai tác giả đã khéo léo lồng ghép những suy ngẫm về lòng trung quân ái quốc, tình nghĩa cha con, quan hệ vua tôi và cái tâm của người cầm quyền. Từ đó, cuốn sách trở thành tấm gương sáng cho các thế hệ sau, gợi nhắc rằng sức mạnh dân tộc luôn bắt nguồn từ lòng yêu nước, từ ý chí vượt khó và tinh thần đoàn kết.
Ngôn ngữ trong sách trang trọng mà gần gũi, mang phong cách biên khảo của đầu thế kỷ XX – khi các học giả Việt Nam bắt đầu phục hưng tinh thần dân tộc và khơi dậy lòng tự hào về những anh hùng xưa. Bằng sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố lịch sử và văn chương, Hưng Đạo Vương không chỉ là một tác phẩm nghiên cứu mà còn là một thiên truyện lịch sử đầy xúc cảm, đưa người đọc trở lại những năm tháng hào hùng, nơi tên tuổi Trần Hưng Đạo tỏa sáng như biểu tượng bất diệt của dân tộc Việt Nam.
