Kim Bình Mai là một trong những bộ tiểu thuyết cổ điển nổi tiếng và gây tranh cãi nhất trong lịch sử văn học Trung Hoa. Được viết vào thời Minh, tác phẩm không chỉ được xem là một tiểu thuyết chương hồi thuộc thể loại tài tử giai nhân, mà còn là kiệt tác hiện thực đầu tiên của văn học Trung Quốc, ghi lại một cách sống động đời sống xã hội phong kiến thông qua một lăng kính táo bạo, trần trụi và đầy tính phê phán.
Chú ý: sách chỉ dành cho người trên 18 tuổi.
Tên gọi “Kim Bình Mai” được ghép từ ba nhân vật nữ chính trong truyện: Kim Liên, Bình Nhi và Xuân Mai – ba người phụ nữ gắn liền với cuộc đời trụy lạc và thăng trầm của nam nhân vật chính – Tây Môn Khánh. Đây là một thương nhân giàu có, đầy quyền lực, nhưng đồng thời cũng là một biểu tượng của lòng tham, sự suy đồi và dục vọng không giới hạn. Tác phẩm theo chân Tây Môn Khánh từ khi còn là một người phàm trần đến lúc đạt đỉnh cao quyền lực và cuối cùng gục ngã bởi chính những thứ ông ta đeo đuổi: tiền tài, sắc dục và danh vọng.
Khác với các tiểu thuyết cùng thời như Tam Quốc Diễn Nghĩa, Thủy Hử hay Tây Du Ký, Kim Bình Mai không sử dụng yếu tố thần thoại, kỳ ảo hay anh hùng ca. Thay vào đó, tác phẩm lựa chọn lối viết hiện thực, sắc sảo, mô tả chi tiết từng hành vi, lời ăn tiếng nói và cả đời sống sinh hoạt lẫn sinh lý của con người. Chính điều này đã khiến Kim Bình Mai trở thành một tác phẩm “nhạy cảm” qua nhiều thời kỳ, thậm chí từng bị cấm lưu hành do chứa nhiều yếu tố dâm tục. Tuy nhiên, ẩn dưới lớp vỏ dục tình đó là một cái nhìn sắc lạnh, đầy phê phán đối với xã hội phong kiến suy đồi, nơi đạo đức bị thao túng bởi quyền lực và đồng tiền, nơi con người dần đánh mất bản chất vì những ham muốn thấp hèn.
Không chỉ phản ánh một xã hội phong kiến mục ruỗng, Kim Bình Mai còn là một bức chân dung sinh động về tâm lý con người – đặc biệt là những biểu hiện của dục vọng, ghen tuông, toan tính và sự thao túng trong các mối quan hệ. Mỗi nhân vật trong truyện đều được khắc họa sống động, có chiều sâu nội tâm và đại diện cho một kiểu người trong xã hội. Từ những người vợ mưu mô, kỹ nữ lẳng lơ, cho đến những đầy tớ trung thành hay hàng xóm tọc mạch – tất cả cùng vẽ nên một bức tranh xã hội thu nhỏ, đầy màu sắc mà cũng không thiếu phần u tối.
Về mặt nghệ thuật, Kim Bình Mai là một bước tiến lớn trong kết cấu tiểu thuyết chương hồi, với mạch truyện logic, lớp lang và ngôn ngữ phong phú. Dù được viết từ hàng trăm năm trước, giá trị văn học và hiện thực của tác phẩm vẫn còn nguyên tính thời sự.
Đọc Kim Bình Mai không phải để tìm kiếm sự giải trí đơn thuần, mà là để hiểu rõ hơn về bản chất dục vọng, những biến tướng đạo đức, và sự suy đồi của một xã hội khi con người đặt dục vọng lên trên cả nhân tính. Đây là một bộ sách kén người đọc, nhưng xứng đáng được gọi là kiệt tác dành cho những ai dám nhìn thẳng vào sự thật trần trụi của con người.
