Trận Chiến Cuối Cùng là cuốn sách thứ bảy cũng là phần kết thúc của loạt truyện Biên Niên Sử Narnia do C. S. Lewis chấp bút – một khúc vĩ thanh đầy cảm xúc, huy hoàng nhưng cũng không kém phần bi tráng cho một trong những thế giới giả tưởng vĩ đại nhất của văn học thiếu nhi. Trong tập truyện này, Lewis không chỉ dẫn người đọc trở lại Narnia một lần nữa mà còn đối diện với những câu hỏi sâu sắc về niềm tin, sự dối trá, tận thế, và niềm hy vọng trong bóng tối.
Câu chuyện bắt đầu khi một con khỉ xảo quyệt tên là Shift tìm thấy một bộ da sư tử và khoác lên cho bạn mình – một con lừa ngốc nghếch tên Puzzle – để giả làm Aslan, vị chúa tể huyền thoại của Narnia. Từ sự mạo danh này, Shift thao túng mọi sinh vật trong rừng, lừa dối họ rằng “Aslan” đã trở lại và ra lệnh liên minh với kẻ thù truyền kiếp – người Calormene. Một làn sóng hỗn loạn, phản bội và đổ vỡ lan rộng khắp Narnia. Cùng lúc đó, vua Tirian – vị vua cuối cùng của Narnia – cảm nhận được linh cảm đen tối đang bao trùm vương quốc và cầu cứu những đứa trẻ người trần từng đến Narnia trước kia.
Lời kêu gọi đã đưa Eustace và Jill quay trở lại Narnia, cùng sát cánh với Tirian để chống lại âm mưu tàn độc và cứu lấy vùng đất thiêng liêng. Nhưng lần trở lại này mang nhiều màu sắc u ám hơn, nơi ranh giới giữa thật – giả, ánh sáng – bóng tối, trung thành – phản bội trở nên mong manh hơn bao giờ hết. Và sau cùng, khi cuộc chiến lên đến đỉnh điểm, người đọc chứng kiến một sự chuyển mình ngoạn mục – một sự kết thúc không chỉ cho Narnia, mà còn là lời khẳng định vĩnh cửu của điều thiêng liêng mà Lewis hằng theo đuổi.
Với Trận Chiến Cuối Cùng, C. S. Lewis không ngần ngại thể hiện những chủ đề nặng ký hơn: sự lừa dối dưới lớp vỏ tín ngưỡng, hậu quả của sự dễ tin, và cuộc đối đầu cuối cùng giữa thiện và ác. Câu chuyện có phần đậm đặc sắc thái khải huyền, mang bóng dáng của Sách Khải Huyền trong Kinh Thánh, phản ánh rõ nét niềm tin Kitô giáo của tác giả về một sự phán xét cuối cùng và sự tái sinh trong cõi vĩnh hằng.
Tuy nhiên, dù mang những ý niệm nghiêm trang, Trận Chiến Cuối Cùng vẫn giữ được chất huyền ảo, phiêu lưu và tinh thần của Narnia – nơi cái thiện được thử thách khốc liệt, nhưng không bao giờ hoàn toàn thất bại. Các nhân vật được yêu mến như Peter, Lucy, Edmund và cả Aslan đều tái xuất trong một cách thức thiêng liêng, làm đầy câu chuyện bằng cảm giác khép lại nhưng không lụi tàn.
Cuốn sách không chỉ khép lại một hành trình, mà còn mở ra một tầm nhìn sâu xa hơn về ý nghĩa của cái kết: rằng điều quý giá nhất không phải là những gì mất đi, mà là điều ta tìm thấy khi dám giữ vững lòng trung thành và sự thật đến cùng.
Trận Chiến Cuối Cùng là một lời giã biệt xứng đáng, buồn nhưng đẹp, dành cho tất cả những ai từng tin vào cánh cửa dẫn đến Narnia.
