Một, Hai, Ba Những Cái Chết Bí Ẩn (tựa gốc One, Two, Buckle My Shoe) của Agatha Christie là một trong những tiểu thuyết trinh thám đặc sắc nhất của “Nữ hoàng trinh thám”, ra mắt lần đầu năm 1940. Tác phẩm vừa mang đậm chất cổ điển trong cách dựng án, vừa phản ánh bối cảnh xã hội phức tạp thời kỳ Thế chiến II, khi niềm tin, sự ngờ vực và những toan tính chính trị – tài chính đan xen tạo nên một bức tranh vừa kịch tính vừa u ám.
Câu chuyện khởi đầu tưởng như đơn giản: sau khi thám tử Hercule Poirot đi khám răng tại phòng mạch của bác sĩ Henry Morley, không lâu sau đó, chính vị nha sĩ này được phát hiện đã chết trong phòng làm việc. Cảnh sát nhanh chóng kết luận đó là một vụ tự sát, nhưng Poirot – với sự nhạy bén thường thấy – nghi ngờ rằng sự thật không hề đơn giản. Một nha sĩ bình thường, không vướng mắc điều tiếng gì, lại chọn cái chết ngay sau khi vừa gặp gỡ nhiều bệnh nhân trong một buổi sáng?
Những diễn biến tiếp theo đưa vụ án từ phạm vi nhỏ bé của một phòng nha khoa trở thành mạng lưới phức tạp với nhiều nhân vật đa dạng: một nhà tài chính có tầm ảnh hưởng lớn, một nữ thư ký đầy bí ẩn, một tay phi công trẻ tuổi, cùng nhiều bệnh nhân khác với động cơ ẩn giấu. Mỗi người đều có liên hệ nhất định với bác sĩ Morley, và mỗi người đều có thể là chìa khóa cho sự thật phía sau cái chết của ông. Không chỉ dừng lại ở một vụ án mạng, câu chuyện nhanh chóng hé lộ mối liên hệ với các vấn đề xã hội lớn hơn: chính trị, tài chính, và sự thao túng quyền lực trong thời kỳ đầy biến động.
Poirot – với đôi mắt tinh tường và trí óc sắc bén – buộc phải đào sâu vào những chi tiết tưởng chừng vụn vặt: lời khai bất nhất, những khoảng trống trong dòng thời gian, một hành động bất thường của bệnh nhân hay một vật dụng tưởng như vô hại. Sự kiên định của ông dẫn dắt độc giả qua hàng loạt giả thuyết, từ những suy đoán hợp lý đến những ngõ cụt đầy bất ngờ, để rồi từng mảnh ghép dần dần khớp lại trong một bức tranh hoàn chỉnh.
Điểm đặc biệt của Một, Hai, Ba Những Cái Chết Bí Ẩn là cách Christie tạo dựng vụ án xoay quanh một nhân vật bình thường như một nha sĩ. Từ một cái chết tưởng như nhỏ bé và không liên quan đến ai, bà mở rộng thành câu chuyện phức tạp phản ánh lòng tham, sự giả dối và những âm mưu ẩn dưới lớp vỏ bề ngoài yên bình. Vụ án không chỉ là trò chơi trí tuệ với những manh mối tinh vi, mà còn là lời bình phẩm sắc sảo về xã hội: nơi cái chết của một người vô danh cũng có thể chạm đến những kẻ quyền lực nhất.
Bằng giọng văn súc tích, mạch lạc và nghệ thuật đánh lạc hướng điêu luyện, Agatha Christie một lần nữa khiến độc giả không thể rời mắt. Khi sự thật cuối cùng được Poirot phơi bày, mọi chi tiết nhỏ nhất đều được lý giải hợp lý, mang lại cảm giác thỏa mãn nhưng cũng khiến người đọc rùng mình trước sự lạnh lùng của hung thủ.
Một, Hai, Ba Những Cái Chết Bí Ẩn là minh chứng cho tài năng bậc thầy của Christie trong việc biến những điều tầm thường thành vụ án lớn, vừa giải trí, vừa sâu sắc, vừa mang dấu ấn bất hủ của Hercule Poirot – biểu tượng của sự thông minh, công lý và niềm tin vào sự thật.
