Nuôi Dạy Con Kiểu Nhật Bản của Akehashi Daiji là một cuốn sách đặc sắc phản ánh triết lý giáo dục gia đình Nhật Bản, nơi mà sự cân bằng giữa yêu thương và kỷ luật được đặt lên hàng đầu. Khác với những phương pháp nuôi dạy hiện đại thường nhấn mạnh đến việc cho trẻ tự do tuyệt đối hoặc sự kiểm soát quá mức từ cha mẹ, tác giả đưa ra một quan điểm trung dung: dạy con bằng tình yêu, sự tôn trọng và định hướng rõ ràng, để trẻ vừa phát triển cá tính riêng vừa học được tinh thần trách nhiệm trong cộng đồng.
Điểm nổi bật của Nuôi Dạy Con Kiểu Nhật Bản là cách Akehashi Daiji lý giải vai trò nền tảng của gia đình trong việc hình thành nhân cách. Ông cho rằng trẻ em không thể tự trưởng thành một cách toàn diện nếu thiếu sự gắn kết chặt chẽ với cha mẹ trong những năm đầu đời. Tuy nhiên, sự gắn kết ấy không phải là bao bọc quá mức, mà là đồng hành và trao cho con những cơ hội được thử sức, được sai lầm, được học hỏi từ thực tế.
Trong sách, tác giả phân tích sâu về khái niệm “tự lập trong cộng đồng” – một giá trị đặc trưng của xã hội Nhật Bản. Trẻ được dạy rằng tự lập không có nghĩa là tách khỏi gia đình, mà là biết cách làm chủ bản thân để hòa hợp và đóng góp cho tập thể. Thông qua những hoạt động thường ngày như tự ăn, tự mặc, tự dọn dẹp không gian sống, trẻ học được trách nhiệm cá nhân; đồng thời qua việc giúp đỡ bạn bè, tham gia sinh hoạt chung, trẻ hiểu thêm ý nghĩa của sự chia sẻ và hợp tác.
Một điểm đáng chú ý khác là thái độ của cha mẹ trong giáo dục. Theo Akehashi Daiji, cha mẹ Nhật coi việc nuôi dạy con là quá trình rèn luyện chính bản thân họ. Muốn con kiên nhẫn, cha mẹ phải biết kiềm chế nóng giận; muốn con lễ phép, cha mẹ phải làm gương trong giao tiếp; muốn con yêu lao động, cha mẹ cần cho con thấy niềm vui trong công việc hằng ngày. Bằng cách này, trẻ học được các giá trị cốt lõi không qua lời nói suông mà từ những hành động cụ thể của cha mẹ.
Cuốn sách cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của tình thương vô điều kiện. Akehashi Daiji khẳng định rằng chỉ khi trẻ cảm nhận được sự yêu thương trọn vẹn từ cha mẹ, chúng mới đủ an toàn tâm lý để dám bước ra ngoài khám phá thế giới. Chính tình thương này giúp trẻ tự tin đối diện với khó khăn, không sợ thất bại, và phát triển khả năng phục hồi mạnh mẽ.
Ngoài ra, Nuôi Dạy Con Kiểu Nhật Bản còn đưa ra nhiều tình huống thực tế và gợi ý ứng xử cụ thể. Chẳng hạn, khi trẻ bướng bỉnh hoặc nổi giận, cha mẹ nên kiên nhẫn lắng nghe cảm xúc của con, thay vì áp đặt mệnh lệnh. Khi trẻ mắc lỗi, thay vì trừng phạt nghiêm khắc, cha mẹ nên giúp con nhận ra hậu quả và khuyến khích con tự tìm cách khắc phục.
Cuốn sách của Akehashi Daiji không chỉ dành cho các bậc cha mẹ mà còn hữu ích với những ai quan tâm đến nền văn hóa và triết lý giáo dục của Nhật Bản. Nó truyền tải thông điệp giản dị mà sâu sắc: muốn nuôi dạy một đứa trẻ tốt, trước hết cha mẹ phải biết yêu thương, biết kiên nhẫn và biết làm gương. Nuôi Dạy Con Kiểu Nhật Bản vì vậy là kim chỉ nam để xây dựng một gia đình gắn kết, nơi trẻ vừa hạnh phúc vừa trưởng thành trong sự yêu thương và định hướng rõ ràng.
