Phương Pháp Montessori – Các Giai Đoạn Nhạy Cảm Của Trẻ của Lý Lợi là một cuốn sách dành cho cha mẹ và những ai quan tâm đến giáo dục sớm, tập trung lý giải một trong những khái niệm cốt lõi của triết lý Montessori: “giai đoạn nhạy cảm”. Đây là những khoảng thời gian đặc biệt trong quá trình phát triển khi trẻ có sự nhạy bén vượt trội với một kỹ năng, một lĩnh vực hoặc một yếu tố của môi trường xung quanh. Nếu cha mẹ nắm bắt đúng thời điểm, việc nuôi dạy và hỗ trợ con sẽ đạt hiệu quả vượt trội, còn nếu bỏ lỡ, sự phát triển ấy sẽ trở nên khó khăn hơn rất nhiều.
Trong sách, Lý Lợi giải thích chi tiết các giai đoạn nhạy cảm từ lúc sơ sinh đến khoảng 6 tuổi – thời kỳ vàng cho sự hình thành nhân cách và trí tuệ của trẻ. Chẳng hạn:
- Giai đoạn nhạy cảm về ngôn ngữ: trẻ tiếp thu ngữ âm, từ vựng, cấu trúc câu một cách nhanh chóng và tự nhiên.
- Giai đoạn nhạy cảm về vận động: trẻ muốn tự mình cầm, nắm, di chuyển, leo trèo để rèn luyện cơ bắp và khả năng phối hợp.
- Giai đoạn nhạy cảm về trật tự: trẻ cần môi trường ổn định, có quy tắc rõ ràng, từ đó hình thành cảm giác an toàn và kỷ luật.
- Giai đoạn nhạy cảm về giác quan: trẻ khám phá thế giới qua xúc giác, vị giác, thính giác, thị giác và khứu giác, phát triển tư duy phân biệt và quan sát.
- Giai đoạn nhạy cảm về xã hội: trẻ bắt đầu quan tâm đến người khác, học cách chia sẻ, hợp tác và xây dựng mối quan hệ.
Mỗi giai đoạn đều được minh họa bằng ví dụ thực tế, kèm theo gợi ý các hoạt động đơn giản để cha mẹ áp dụng tại nhà. Tác giả nhấn mạnh rằng nhiệm vụ của cha mẹ không phải là “ép dạy” mà là quan sát, đồng hành và tạo điều kiện để trẻ tự mình trải nghiệm. Khi được hỗ trợ đúng cách, trẻ sẽ hình thành sự tự tin, khả năng độc lập và niềm say mê học hỏi suốt đời.
Điểm nổi bật của cuốn sách là cách Lý Lợi chuyển tải lý thuyết Montessori thành những hướng dẫn thực tế, dễ hiểu và gần gũi với văn hóa gia đình Á Đông. Cha mẹ có thể tìm thấy trong đó lời giải đáp cho nhiều thắc mắc thường gặp: tại sao trẻ hay lặp đi lặp lại một hành động, tại sao trẻ đột ngột bướng bỉnh hoặc đòi hỏi trật tự nghiêm ngặt, và cách ứng xử đúng đắn để không bỏ lỡ cơ hội phát triển vàng son ấy.
Phương Pháp Montessori – Các Giai Đoạn Nhạy Cảm Của Trẻ không chỉ mang lại kiến thức khoa học về sự phát triển tâm sinh lý của trẻ nhỏ, mà còn trao cho cha mẹ một phương pháp nuôi dạy dựa trên sự tôn trọng và thấu hiểu. Đây là chiếc cầu nối giúp người lớn nhận ra rằng, mỗi hành động nhỏ bé của con đều ẩn chứa một nhu cầu phát triển tự nhiên, và chỉ cần đồng hành đúng lúc, trẻ sẽ lớn lên trong niềm vui, sự tự tin và tình yêu thương.