Cô Gái Đồng Trinh Và Chàng Du Tử của D. H. Lawrence được giới thiệu trong tủ sách Tinh Hoa Văn Học là một truyện ngắn đầy chất biểu tượng, nơi nhà văn người Anh tài hoa tiếp tục khai phá chủ đề muôn thuở của mình: sự xung đột giữa lý trí và bản năng, giữa khát vọng sống thật và những quy tắc xã hội ngột ngạt. Với văn phong tinh tế, trữ tình nhưng cũng dữ dội, Lawrence đã khắc họa một câu chuyện tình vừa nên thơ vừa bi thương, nơi tình yêu trở thành hành trình thức tỉnh bản thể con người.
Truyện xoay quanh nhân vật nữ chính – một cô gái trẻ, trong trắng, sống giữa không gian thiên nhiên hoang dã nhưng lại bị trói buộc bởi những khuôn phép đạo đức và nỗi sợ hãi nội tâm. Cô gặp một chàng du tử – người đàn ông tự do, phóng khoáng, sống theo nhịp của đất trời, mang trong mình năng lượng mãnh liệt của tự nhiên và dục vọng. Giữa hai con người thuộc về hai thế giới ấy nảy sinh một mối giao cảm lạ lùng: vừa hấp dẫn vừa xung khắc, vừa khơi gợi đam mê vừa khiến họ đối diện với chính bóng tối trong tâm hồn mình.
Lawrence, trong Cô Gái Đồng Trinh Và Chàng Du Tử, đã làm nổi bật chủ đề trung tâm xuyên suốt trong sự nghiệp của ông: con người chỉ thật sự sống khi hòa hợp với thiên nhiên, khi không chối bỏ phần bản năng sâu kín của mình. Tình yêu và dục vọng, dưới góc nhìn của ông, không phải là điều tội lỗi mà là một dạng chân lý sinh tồn – nơi linh hồn và thể xác gặp gỡ để con người đạt tới trạng thái tự do nội tâm. Cô gái trong truyện, ban đầu e dè, khép kín, dần bị cuốn vào sức mạnh tự nhiên tỏa ra từ chàng du tử. Trong những khoảnh khắc ấy, cô nhận ra sự sống đang tuôn chảy mạnh mẽ trong mình – thứ mà trước đây, cô chưa từng dám đón nhận.
Nhưng tình yêu ấy cũng là một bi kịch. Bởi sự thức tỉnh luôn đi kèm cái giá phải trả. Cô gái, giữa ngưỡng cửa của lý trí và bản năng, giữa ước muốn và sợ hãi, rơi vào trạng thái giằng xé – biểu tượng cho con người hiện đại bị chia cắt khỏi tự nhiên và chính mình. Chàng du tử, với tình yêu mãnh liệt và tự do tuyệt đối, trở thành hình ảnh của “bản ngã hoang dã”, vừa là cứu rỗi vừa là mối đe dọa đối với thế giới văn minh mà cô gái thuộc về.
Giọng văn của Lawrence trong truyện mang chất nhạc nhẹ nhàng nhưng ngập tràn sức sống. Ông không miêu tả trực tiếp cảm xúc hay dục vọng, mà để chúng lan tỏa qua cảnh vật – ánh trăng, dòng sông, những cơn gió, mùi đất sau mưa. Thiên nhiên trong tác phẩm không chỉ là phông nền, mà là nhân vật thứ ba – chứng nhân cho sự hòa hợp và đối kháng giữa hai con người đang tìm kiếm ý nghĩa thật của tình yêu.
Cô Gái Đồng Trinh Và Chàng Du Tử không phải là một câu chuyện tình đơn thuần, mà là một ẩn dụ sâu sắc về sự giải phóng tâm hồn. Lawrence muốn nói rằng con người, để được tự do, phải dám đối diện với bản năng, với dục vọng – bởi chỉ khi đó, ta mới thực sự sống, mới cảm nhận được cái đẹp của sự tồn tại. Câu chuyện khép lại trong dư âm man mác, như một khúc nhạc buồn nhưng thanh khiết: tình yêu, dù chỉ thoáng qua, vẫn có thể trở thành khoảnh khắc vĩnh hằng – nơi linh hồn con người chạm tới chân lý của chính mình.
