Bà Dalloway của Virginia Woolf là một trong những kiệt tác tiêu biểu của văn học hiện đại thế kỷ XX, nơi ngôn ngữ, ý thức và thời gian hòa quyện thành một dòng chảy đầy mê hoặc. Cuốn tiểu thuyết không đi theo cấu trúc truyền thống của cốt truyện, mà mở ra như một bức tranh tâm lý tinh tế, khắc họa sâu sắc những dao động trong tâm hồn con người giữa một ngày tưởng như bình thường.
Câu chuyện diễn ra trong một ngày duy nhất ở London sau Thế chiến thứ nhất, khi Clarissa Dalloway – một phụ nữ trung niên thuộc tầng lớp thượng lưu – chuẩn bị tổ chức một buổi tiệc. Từ buổi sáng đến đêm, khi bà đi qua các con phố, mua hoa, gặp người quen, ký ức và hiện tại đan xen, những suy tư vụt đến rồi tan biến như sóng trên mặt nước. Nhưng ẩn dưới lớp vỏ thanh lịch và nhịp sống nhộn nhịp của thành phố là những câu hỏi đau đáu về ý nghĩa của tồn tại, về tình yêu, sự cô đơn và nỗi sợ cái chết.
Điều làm nên sức mạnh đặc biệt của Bà Dalloway chính là cách Virginia Woolf sử dụng “dòng ý thức” – một kỹ thuật văn chương đột phá, giúp người đọc đi sâu vào dòng suy tưởng miên man của nhân vật. Thời gian trong truyện không còn là chuỗi sự kiện tuyến tính mà trở thành những mảnh ghép ký ức, những khoảnh khắc tinh tế của cảm xúc. Woolf không miêu tả hành động, bà miêu tả tâm hồn – nơi Clarissa, dù có mọi thứ mà xã hội coi là hoàn hảo, vẫn cảm thấy trống rỗng, như đang sống giữa một buổi dạ hội mà mình không thật sự thuộc về.
Song song với Clarissa là hình ảnh của Septimus Warren Smith – một cựu binh chiến tranh đang mắc chứng rối loạn tâm lý. Anh là tấm gương phản chiếu nỗi bất an của thời đại, biểu tượng cho những vết thương vô hình mà chiến tranh để lại trong tâm trí con người. Hai số phận tưởng chừng xa lạ lại gặp nhau ở cùng một điểm: ý thức sâu sắc về sự mong manh của đời sống và nỗi ám ảnh về cái chết như một cách giải thoát.
Bà Dalloway không chỉ là chân dung của một người phụ nữ hay một thời đại, mà còn là bản giao hưởng của ý thức con người – nơi từng cảm xúc nhỏ bé, từng tiếng đồng hồ Big Ben vang lên, đều trở thành dấu ấn của sự tồn tại. Qua giọng văn tinh tế, đầy nhạc tính và chất thơ, Virginia Woolf đã tạo nên một kiệt tác về cái đẹp mong manh của cuộc sống, và lời nhắc nhở rằng đôi khi, chỉ một ngày bình thường cũng đủ chứa đựng cả một đời người.
