Một Chuyện Chép Ở Bệnh Viện của Bùi Đức Ái (bút danh Anh Đức) là một trong những tác phẩm tiêu biểu của văn học Việt Nam thời kỳ chống Mỹ, được sáng tác vào năm 1963. Tác phẩm vừa mang dáng dấp của một truyện ký hiện thực, vừa chan chứa hơi thở nhân đạo, thể hiện sâu sắc tinh thần kháng chiến và tình người giữa hoàn cảnh khốc liệt của chiến tranh.
Câu chuyện được kể lại bằng giọng điệu nhẹ nhàng nhưng thấm đẫm cảm xúc, xoay quanh cuộc sống của những người bác sĩ, y tá và thương binh trong một bệnh viện dã chiến ở miền Nam. Trong khung cảnh đầy gian khổ ấy, họ không chỉ đối mặt với cái chết, sự thiếu thốn thuốc men và nỗi đau mất mát, mà còn chứng kiến sức mạnh phi thường của lòng nhân ái, tình đồng đội và ý chí vượt lên nghịch cảnh.
Tác phẩm gây ấn tượng mạnh bởi cách nhà văn xây dựng nhân vật vừa giản dị, vừa sâu sắc. Những con người trong truyện – từ bác sĩ Tâm đến cô y tá trẻ hay những chiến sĩ bị thương – đều mang trong mình vẻ đẹp của lòng dũng cảm và niềm tin mãnh liệt vào cuộc đấu tranh chính nghĩa. Bùi Đức Ái không tô vẽ anh hùng bằng những chiến công hào nhoáng, mà khắc họa họ qua từng cử chỉ, ánh nhìn, lời nói đời thường – nơi cái đẹp và cái đau hòa quyện thành chất thơ đặc biệt của hiện thực chiến tranh.
Một Chuyện Chép Ở Bệnh Viện còn được xem là bản ghi chân thực về tinh thần nhân đạo cách mạng: giữa nơi tưởng như chỉ có mất mát và tàn khốc, con người vẫn tìm được lý do để sống, để yêu thương, để tin tưởng. Lối viết mộc mạc, gần gũi của Bùi Đức Ái làm cho câu chuyện vừa chân thực, vừa thấm thía. Chính sự chân thành ấy đã khiến tác phẩm vượt qua khuôn khổ của một truyện ngắn thời chiến, trở thành lời nhắn gửi nhân văn về sức mạnh của lòng người.
Đây là một trong những sáng tác tiêu biểu khẳng định vị trí của Bùi Đức Ái trong nền văn học Việt Nam hiện đại, góp phần làm nên diện mạo đặc trưng của dòng văn học kháng chiến — nơi hiện thực khốc liệt được soi rọi bằng ánh sáng của tình thương và niềm tin vào con người. Ông chuyển thể thành kịch bản phim Chị Tư Hậu để Đạo diễn Phạm Kỳ Nam dựng thành phim.
