Tiểu Lý Phi Đao của Cổ Long là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của văn đàn võ hiệp hiện đại, nổi bật nhờ phong cách viết độc đáo, nhân vật giàu khí chất và tinh thần bi hùng được trình bày bằng giọng kể vừa lãng đãng, vừa sắc sảo. Truyện thuộc hệ liệt xoay quanh nhân vật Lý Tầm Hoan – người được giang hồ biết đến với danh hiệu “Tiểu Lý phi đao, xuất thủ tất trúng”, một tuyệt kỹ đã trở thành biểu tượng trong tiểu thuyết võ hiệp.
Lý Tầm Hoan là hình mẫu hoàn hảo của kiểu anh hùng cô độc trong thế giới của Cổ Long: đa tình nhưng không bi lụy, hào sảng nhưng không tùy tiện, trọng nghĩa đến mức tự làm tổn thương chính mình. Cuộc đời ông không phải là hành trình vươn lên đỉnh cao võ học, mà là hành trình chịu đựng, trải nghiệm, và buông bỏ. Phong thái của Lý Tầm Hoan khiến người đọc cảm nhận được khí chất “người đi trong gió”, khoáng đạt nhưng đầy u uẩn, một người mang tuyệt kỹ vô song nhưng lại không màng phô trương, luôn đặt nghĩa khí và tình cảm lên hàng đầu.
Bên cạnh Lý Tầm Hoan, Tiểu Lý Phi Đao còn là bức tranh đầy màu sắc về giang hồ, nơi mỗi nhân vật đều có nét riêng: A Phi – kiếm khách lạnh lùng mà thâm tình, đối lập và cũng là tri kỷ đặc biệt của Lý Tầm Hoan; Long Tiểu Hồng – cô gái thông minh, tự chủ với nội tâm phức tạp; hay những nhân vật như Tiểu Mã, Lâm Thăng, Phương Nhược Vân… mỗi người đều mang trong mình nỗi cô đơn, khát vọng và những vết thương mà giang hồ tạo nên. Chính sự đa chiều ấy khiến thế giới của Cổ Long trở nên sống động, không có sự thiện – ác tuyệt đối, chỉ có con người với lựa chọn và hệ quả của họ.
Cốt truyện được dẫn dắt bằng phong cách đặc trưng của Cổ Long: nhịp kể nhanh, nhiều đối thoại, giàu triết lý, ít miêu tả rườm rà nhưng mỗi câu đều sắc như mũi đao. Những bí ẩn giang hồ, âm mưu ẩn sau vẻ hào hoa, những trận đấu nghẹt thở mà cảm xúc được đặt lên trên kỹ thuật, tạo nên một không khí đặc trưng mà độc giả khó quên. Mỗi lần Lý Tầm Hoan xuất thủ phi đao là mỗi lần giang hồ rung chuyển, nhưng chính người tung đao lại là người sống trong nỗi khổ của sự hiểu lầm và những mối tình không trọn vẹn.
Điều khiến Tiểu Lý Phi Đao trường tồn không chỉ ở những màn đối đầu kịch tính hay tuyệt học vô song, mà còn ở tinh thần nhân sinh mà Cổ Long gửi gắm. Ông miêu tả giang hồ như một nơi đẹp đẽ nhưng tàn nhẫn, nơi con người dù tài giỏi đến đâu vẫn không thể thoát khỏi số phận, nơi nghĩa khí đôi khi trở thành gánh nặng, và nơi tình yêu không phải lúc nào cũng có kết thúc tốt đẹp. Lý Tầm Hoan vì thế trở thành biểu tượng của sự cô độc hiệp khách – mạnh mẽ nhưng mong manh, kiên cường nhưng nhiều bi thương.
Với lối viết đầy chất thơ, chất men say và triết lý, Tiểu Lý Phi Đao không chỉ là một tiểu thuyết võ hiệp kinh điển mà còn là tác phẩm thể hiện rõ nhất phong cách của Cổ Long: hàm súc, lãng tử và giàu chiều sâu. Đây là câu chuyện dành cho những ai yêu giang hồ không chỉ bởi đao kiếm, mà còn bởi những nỗi lòng và kiếp người ẩn sau ánh sáng lạnh lẽo của phi đao.
