Những Lời Dạy Từ Các Thiền Sư Việt Nam Xưa là một cuốn sách đưa người đọc trở về chiều sâu của truyền thống thiền học Việt Nam, nơi những bậc cao tăng không chỉ dạy đạo mà còn để lại kho tàng tư tưởng thấm đẫm tinh thần tỉnh thức, khoan dung và tự tại. Đây không phải là sách lý luận khô khan hay khảo cứu chuyên môn, mà là tuyển chọn những lời dạy giản dị, mềm mỏng nhưng sắc bén, được rút ra từ đời sống tu tập, từ những cuộc đối thoại, từ câu chuyện về các thiền sư thuộc nhiều thời kỳ như Vạn Hạnh, Trần Thái Tông, Tuệ Trung Thượng Sĩ, Trúc Lâm Trần Nhân Tông, Chuyết Chuyết, Nguyên Thiều… Những lời dạy ấy có sức vang vượt thời gian, bởi chúng chạm đến những vấn đề muôn đời: khổ – vui, được – mất, vô thường, buông xả và cách tìm sự an ổn giữa cuộc đời nhiều biến động.
Tác phẩm mở ra bằng việc giới thiệu tinh thần chung của thiền Việt: thực tế, gần gũi và không tách rời đời sống. Thiền sư Vạn Hạnh được nhắc tới như người nhìn rõ bản chất vô thường của thế sự, từng khuyên về sự bình thản trước thịnh suy. Tuệ Trung Thượng Sĩ lại được gợi lên qua những lời chỉ dạy tự do, phá chấp, nhấn mạnh rằng đạo không nằm ngoài đời sống mà ở ngay từng hơi thở hằng ngày. Trần Nhân Tông đem tinh thần nhập thế, hướng đến cách sống an nhiên giữa nhân gian thay vì né tránh hay đoạn tuyệt thế tục. Qua từng lời dạy, người đọc cảm nhận rõ rằng thiền Việt không phải là những khuôn phép cứng nhắc mà là khả năng sống thật với chính mình.
Sách dành nhiều phần để giải thích từng lời dạy bằng những câu chuyện ngắn hoặc những lát cắt lịch sử. Ví dụ, lời khuyên “đối cảnh vô tâm” không được diễn giải như sự vô cảm, mà là tâm bình khi đứng trước khen chê, thành bại. Khi trình bày những lời dạy về buông bỏ, tác giả nhấn mạnh rằng từ ngàn xưa các thiền sư đã xem việc bám chặt vào danh lợi hay quan kiến cá nhân là nguồn gốc của khổ đau. Những câu chuyện về phản ứng của các thiền sư khi gặp nghịch cảnh – từ chiến sự, bệnh tật đến sự đổi thay của triều đại – giúp độc giả thấy rằng những lời dạy này không xuất phát từ lý thuyết mà từ kinh nghiệm sống.
Một điểm nổi bật là cuốn sách giữ văn phong giản dị đúng tinh thần thiền học Việt Nam. Các lời dạy được chọn đều ngắn, trong trẻo, không cầu kỳ mà đi thẳng vào cốt lõi vấn đề. Bởi vậy, người đọc không cần kiến thức chuyên sâu về Phật học vẫn có thể tiếp nhận trọn vẹn. Các chú giải đi kèm có độ dài vừa phải, giúp hiểu thêm bối cảnh nhưng không làm loãng sự cô đọng của câu chữ gốc.
Tác phẩm cũng gợi mở cách vận dụng lời dạy vào đời sống hiện đại: cách giữ tâm an giữa áp lực công việc, cách nhìn nhận những mối quan hệ với sự nhẹ nhàng hơn, hay cách đối diện với biến động bằng sự tỉnh thức. Không phải đưa ra lời khuyên khuôn mẫu, sách hướng người đọc trở về khả năng quan sát nội tâm, tự biết mình, từ đó tự tìm lối đi phù hợp.
Những Lời Dạy Từ Các Thiền Sư Việt Nam Xưa vì vậy là một cuốn sách giúp người đọc tìm lại chiều sâu trong lối sống, nhận ra những giá trị bền vững đã đồng hành cùng dân tộc qua nhiều thế kỷ. Đây là một tác phẩm dành cho những ai muốn chạm vào sự tĩnh lặng để hiểu mình rõ hơn và sống nhẹ nhàng hơn trong từng khoảnh khắc.
