Đẹp Là Một Nỗi Đau của Eka Kurniawan là một tiểu thuyết dữ dội, ma mị và thấm đẫm màu sắc huyền ảo, nơi cái đẹp, nỗi đau và lịch sử Indonesia hòa quyện thành một câu chuyện vừa bi thương vừa sắc lạnh. Tác phẩm mở ra một thế giới nơi bóng ma của bạo lực thuộc địa, chiến tranh, nỗi đau truyền đời và những khát vọng sống còn chưa kịp gọi tên đã bị cuốn vào vòng xoáy định mệnh nghiệt ngã. Với phong cách hiện thực huyền ảo, Kurniawan dựng nên một bi kịch dài nhiều thế hệ, đồng thời phơi bày sự thật tàn khốc về câu hỏi: cái đẹp có phải là phúc lành, hay lại là khởi đầu cho những đổ vỡ triền miên.
Trung tâm của câu chuyện là Dewi Ayu, người phụ nữ mang vẻ đẹp mê hoặc, từng bị quân xâm lược Nhật Bản bắt làm kỹ nữ. Dù trải qua những năm tháng bị chà đạp và khổ nhục, Dewi Ayu vẫn tỏa ra một thứ kiều diễm kỳ lạ, khiến mọi người đàn ông đều ao ước và mọi người đàn bà đều vừa ghen tị vừa khiếp sợ. Sau này, khi trở về thị trấn Halimunda, cô tiếp tục bị đẩy vào vai trò kỹ nữ nhưng lại trở thành biểu tượng đẹp đến mức siêu thực – một vẻ đẹp không ai chạm tới mà vẫn khiến tất cả khao khát.
Dewi Ayu sinh bốn cô con gái, mỗi người mang một số phận riêng nhưng đều bị cái đẹp hoặc thiếu vắng cái đẹp ám lấy. Ba người con đầu của cô sở hữu nhan sắc tựa như những phiên bản huyền ảo của mẹ: đẹp, quyến rũ, nhưng cũng bị cuốn vào bi kịch đàn ông, quyền lực và tình dục. Chính sự rực rỡ ấy làm họ trở thành mục tiêu của thói sở hữu và bạo lực, như thể cái đẹp là một thứ lời nguyền vô hình.
Đến khi sinh đứa con út – Beauty – Dewi Ayu lại sinh ra một cô bé xấu xí đến mức mọi người đều kinh ngạc. Với Dewi Ayu, đó là cách cô bảo vệ đứa trẻ khỏi số phận của những cô con gái đẹp đẽ trước đây, nhưng cuộc đời Beauty cũng chẳng hề dễ dàng. Dù không sở hữu nhan sắc, cô vẫn phải đối mặt với sự tàn nhẫn của xã hội và những ham muốn tối tăm của kẻ khác. Chính ở nhân vật này, tác phẩm đặt ra câu hỏi nhức nhối: liệu thoát khỏi cái đẹp có đồng nghĩa với việc thoát khỏi nỗi đau?
Xen giữa câu chuyện của mẹ và con là bức tranh lịch sử rộng lớn: thời thuộc địa Hà Lan, sự xâm lược của Nhật Bản, chiến tranh, xung đột sắc tộc và những cuộc trả thù đẫm máu. Các nhân vật như Maman Gendeng, Shodancho hay các linh hồn lang thang trong thị trấn góp vào bầu không khí nặng nề, vừa thực vừa huyễn. Halimunda hiện lên như nơi mà cái ác, cái đẹp, tình yêu và sự báo thù tồn tại đồng thời, không tách rời nhau.
Nhân vật Dewi Ayu là hình ảnh xuyên suốt tác phẩm: người phụ nữ mang vẻ đẹp huyền thoại nhưng bị nỗi đau định nghĩa suốt đời. Ba cô con gái – Alamanda, Adinda và Maya Dewi – mỗi người phản chiếu một góc của sự quyến rũ và bi kịch. Beauty, cô con gái xấu xí, trở thành biểu tượng của câu hỏi về giá trị con người vượt khỏi bề ngoài. Các nhân vật nam, từ những chiến binh cuồng tín đến những gã đàn ông mê đắm vô độ, đều góp phần phơi bày sự hỗn loạn của bản năng và quyền lực.
Đẹp Là Một Nỗi Đau là hành trình xuyên qua vẻ đẹp, nỗi đau, và lịch sử nhuốm máu để soi chiếu sự mong manh của con người. Tác phẩm khiến người đọc rùng mình, day dứt và khó quên khi chứng kiến những kiếp người bị dẫn dắt bởi những sức mạnh vượt ngoài tầm kiểm soát, nơi cái đẹp vừa là niềm kiêu hãnh vừa là một bi kịch vô tận.
