Hầm Bí Mật Bên Sông Elbe của Aleksandr Nasibov là một tiểu thuyết phiêu lưu – trinh thám mang màu sắc chiến tranh, nơi những bí mật bị chôn vùi nhiều năm bất ngờ sống dậy và cuốn những con người bình thường vào vòng xoáy nguy hiểm của lịch sử. Tác phẩm mở ra trong bối cảnh nước Đức thời hậu chiến, khi vết thương còn chưa kịp lành và ký ức về chủ nghĩa phát xít vẫn hằn sâu trên từng mảnh đất, từng vùng quê, từng dòng sông. Nasibov không chỉ kể một cuộc truy lùng mà còn vẽ nên bầu không khí căng thẳng của một thời đại mà sự thật luôn bị che giấu sau nhiều lớp bóng tối.
Nhân vật trung tâm là những người trẻ tình cờ vướng vào một bí ẩn liên quan đến tàn tích của một đường hầm bí mật nằm sát bờ sông Elbe. Họ không phải là những anh hùng theo nghĩa cổ điển; họ là những con người bình thường, đôi khi vụng về, đôi khi bốc đồng, nhưng lại mang trong mình sự tò mò và chính nghĩa mạnh mẽ. Khi nghe những lời đồn đại về kho báu, tài liệu mật và những kẻ từng phục vụ phát xít vẫn còn ẩn nấp đâu đó, họ bị cuốn vào hành trình vừa liều lĩnh vừa đầy tính khám phá.
Nasibov xây dựng bối cảnh rất khéo: dòng sông Elbe hiện lên với vẻ lạnh lẽo, mờ sương, như che giấu hàng nghìn câu chuyện chưa từng được kể. Những đoạn miêu tả về đêm tối, tiếng nước vỗ, tiếng bước chân trong hầm, cùng sự bí hiểm bao quanh từng mảng gạch cũ tạo nên cảm giác rờn rợn nhưng hấp dẫn. Đó là kiểu không khí khiến độc giả như đang xem một phim trinh thám Âu châu cổ điển, nơi từng âm thanh nhỏ cũng có thể ám chỉ một sự thật sắp xuất hiện.
Đối nghịch với nhóm nhân vật trẻ là những kẻ phản diện mang bóng dáng của quá khứ. Một số là cựu sĩ quan phát xít, một số là những kẻ muốn giữ lại bí mật vì lợi ích cá nhân. Họ đại diện cho phần lịch sử không bao giờ muốn bị phơi bày. Cuộc đối đầu giữa hai phía xảy ra không chỉ bằng hành động mà còn bằng trí tuệ và lòng quả cảm. Căng thẳng dâng lên qua từng trang khi mọi người dần nhận ra rằng thứ nằm trong hầm bí mật không chỉ là vật chất mà còn là bằng chứng có thể thay đổi cách nhìn về những sự kiện trong chiến tranh.
Điểm thú vị ở tác phẩm là sự kết hợp giữa tinh thần phiêu lưu, nhịp trinh thám và chiều sâu lịch sử. Nasibov tạo nên một mạch truyện linh hoạt, vừa có những đoạn điều tra tỉ mỉ, vừa có những tình huống bất ngờ, đôi lúc chuyển sang không khí gần như kinh dị vì mức độ bí ẩn của hầm ngầm. Xen kẽ với đó là sự phát triển tâm lý nhân vật: họ trưởng thành qua từng thử thách, học cách phân biệt giữa tin đồn và sự thật, giữa lòng dũng cảm và liều lĩnh.
Hầm Bí Mật Bên Sông Elbe vì thế là một hành trình khám phá quá khứ dưới lớp đất đá lạnh lẽo, nơi con người phải đối diện với những bí mật từng bị thời gian chôn vùi. Tác phẩm mang đến cảm giác hồi hộp, cuốn hút và gợi nhiều suy nghĩ về cách lịch sử luôn để lại dấu vết cho đến tận những thế hệ sau.
