Trạm Xe của Cao Hành Kiện là một vở kịch tiêu biểu cho tinh thần thử nghiệm và tư duy triết học sâu sắc của ông, nơi sân khấu không còn là không gian kể chuyện theo nghĩa truyền thống, mà trở thành điểm tụ của sự chờ đợi, bế tắc và khát vọng thoát khỏi trạng thái tồn tại mơ hồ của con người. Tác phẩm không đặt trọng tâm vào cốt truyện hay hành động kịch tính, mà tập trung vào tình huống tinh thần, qua đó phản chiếu cảm giác lạc lối phổ biến của con người hiện đại.
Bối cảnh của Trạm Xe cực kỳ tối giản: một trạm xe không tên, không rõ vị trí, nơi một nhóm người tụ tập để chờ chuyến xe được hứa hẹn sẽ đưa họ đi nơi khác. Thế nhưng, chuyến xe ấy không bao giờ đến, hoặc có đến cũng không rõ ràng, không ai biết chắc. Thời gian trong vở kịch dường như đứng yên, lặp lại, khiến việc chờ đợi trở thành trạng thái tồn tại duy nhất. Chính sự mơ hồ này tạo nên sức nặng tư tưởng của tác phẩm.
Các nhân vật trong Trạm Xe không có tiểu sử rõ ràng, không được khắc họa sâu về ngoại hình hay quá khứ. Họ đại diện cho những kiểu người khác nhau trong xã hội: kẻ nóng vội, người cam chịu, người hoài nghi, người vẫn nuôi hy vọng mong manh. Mỗi người phản ứng khác nhau trước cùng một tình huống bế tắc, và qua đó bộc lộ cách họ đối diện với đời sống. Không ai thực sự làm chủ hoàn cảnh, nhưng cũng không ai đủ dứt khoát để rời bỏ trạm xe.
Điểm đặc sắc của Trạm Xe nằm ở cấu trúc và ngôn ngữ kịch. Cao Hành Kiện sử dụng nhiều đoạn đối thoại ngắn, lặp lại, đôi khi tưởng như vô nghĩa, nhưng chính sự lặp ấy tạo nên cảm giác ngột ngạt và trống rỗng. Ngôn ngữ trong kịch không nhằm truyền tải thông tin, mà phản ánh trạng thái tinh thần: sự bất lực trong giao tiếp, sự đứt gãy giữa con người với nhau và với chính bản thân mình.
Vở kịch thường được đặt cạnh những tác phẩm kịch phi lý của phương Tây, nhưng Trạm Xe mang màu sắc rất riêng. Thay vì nhấn mạnh sự phi lý như một trò chơi trí tuệ, Cao Hành Kiện gắn nó với trải nghiệm lịch sử và xã hội cụ thể, nơi con người bị mắc kẹt giữa những hứa hẹn mơ hồ và thực tại không lối thoát. Sự chờ đợi trong Trạm Xe vì thế không chỉ mang tính triết học, mà còn hàm chứa nỗi bất an rất thực của đời sống.
Ẩn dưới tình huống tưởng như đơn giản là câu hỏi lớn về lựa chọn và tự do. Con người chờ đợi vì tin rằng sẽ có một lực lượng bên ngoài giải cứu họ, nhưng chính sự chờ đợi ấy lại tước đi khả năng hành động. Trạm Xe không đưa ra lời giải, không chỉ ra con đường đúng hay sai, mà để nhân vật – và người xem – ở lại trong trạng thái lưỡng lự ấy.
Trạm Xe là một tác phẩm kịch khó tiếp cận theo nghĩa giải trí, nhưng giàu giá trị tư tưởng. Nó phù hợp với những người đọc và người xem quan tâm đến kịch hiện đại, kịch thử nghiệm và những vấn đề về tồn tại con người. Trong không gian trạm xe tĩnh lặng ấy, Cao Hành Kiện đã dựng lên một ẩn dụ mạnh mẽ về đời sống: nơi con người chờ đợi ý nghĩa, chờ đợi thay đổi, nhưng lại không chắc mình có đủ can đảm để bước đi hay không.
