Ai Rồi Cũng Chết! (tựa gốc: Being Mortal) của Atul Gawande là một cuốn sách đầy nhân văn, sâu sắc và giàu chất suy ngẫm, đặt ra những câu hỏi cốt lõi về sự sống, cái chết và cách chúng ta – với tư cách là con người – nên đối mặt với sự hữu hạn của đời mình. Là một bác sĩ phẫu thuật và cũng là một cây viết tài hoa, Atul Gawande không chỉ phân tích thực trạng của y học hiện đại trong việc chăm sóc người bệnh giai đoạn cuối, mà còn đưa ra góc nhìn sâu rộng về phẩm giá con người trong những năm tháng cuối đời.
Cuốn sách không đơn thuần nói về cái chết như một điều bi kịch, mà là hành trình khám phá làm thế nào để con người có thể sống một cách trọn vẹn – ngay cả khi biết rằng sự sống là hữu hạn. Tác giả dẫn dắt người đọc qua nhiều câu chuyện chân thực: từ bệnh nhân ung thư, người cao tuổi sống trong viện dưỡng lão, đến chính cha của ông – một bác sĩ cũng từng phải đối diện với bệnh tật và cái chết. Thông qua những câu chuyện này, Atul Gawande đặt ra câu hỏi: liệu y học hiện đại có đang thực sự giúp con người “sống” – hay chỉ kéo dài sự tồn tại một cách đau đớn và vô nghĩa?
Tác giả chỉ ra rằng hệ thống chăm sóc y tế hiện nay thường ưu tiên điều trị bằng mọi giá, tập trung vào kéo dài sự sống thay vì cải thiện chất lượng sống. Trong nhiều trường hợp, người bệnh bị cuốn vào những đợt điều trị mệt mỏi, đau đớn, mất đi khả năng tự quyết và dần đánh mất chính mình. Trong khi đó, điều mà họ thực sự mong muốn vào những ngày cuối đời không phải là “cố sống thêm vài tuần nữa” mà là được ở bên người thân, được quyết định cách mình ra đi – trong sự an yên, tự chủ và có ý nghĩa.
Ai Rồi Cũng Chết! không phủ nhận giá trị của y học hiện đại, nhưng lên tiếng kêu gọi một sự thay đổi trong tư duy: từ chỗ cố gắng chữa trị mọi giá, sang việc hỗ trợ người bệnh sống những ngày cuối cùng với phẩm giá và sự lựa chọn. Atul Gawande cổ vũ cho mô hình chăm sóc cuối đời (palliative care), khuyến khích các bác sĩ học cách lắng nghe bệnh nhân, đặt câu hỏi đúng và giúp họ hiểu rõ điều gì là quan trọng nhất đối với bản thân trong giai đoạn cuối đời.
Với lối viết giản dị nhưng chạm đến chiều sâu cảm xúc, Gawande không chỉ viết cho giới chuyên môn mà cho tất cả những ai đang, đã hoặc sẽ trải qua hành trình chăm sóc người thân bệnh nặng – hoặc chính bản thân mình. Cuốn sách như một lời nhắc nhở nhẹ nhàng mà sâu sắc: sự sống có thể ngắn ngủi, nhưng nếu được sống đúng cách, kể cả trong khoảnh khắc cuối cùng, nó vẫn tràn đầy giá trị.
Ai Rồi Cũng Chết! là một tác phẩm khiến người đọc không còn sợ hãi khi nghĩ đến cái chết, mà học được cách chấp nhận nó như một phần tự nhiên của đời người – từ đó sống sâu sắc hơn, có trách nhiệm hơn với cuộc đời mình và với những người yêu thương.
