Cái Dũng Của Thánh Nhân là một trong những tác phẩm sâu sắc và tiêu biểu nhất của học giả Nguyễn Duy Cần – người được biết đến với phong cách viết giản dị, gần gũi nhưng chứa đựng tư tưởng triết học phương Đông sâu sắc. Cuốn sách không chỉ bàn về “dũng khí” như một phẩm chất đạo đức hay sức mạnh ý chí, mà còn đưa người đọc đi sâu vào nội tâm, để hiểu và rèn luyện một tinh thần bình tĩnh, sáng suốt, biết sống thuận theo lẽ đạo lý, giữa dòng đời nhiều biến động và bất an.
Khác với quan niệm phổ biến về “dũng” – thường gắn liền với hành động mạnh mẽ, đối đầu, đôi khi mang tính hiếu thắng hay liều lĩnh – Nguyễn Duy Cần cho rằng “cái dũng” của bậc thánh nhân lại nằm ở sự điềm tĩnh, biết lùi một bước để nhìn xa, biết im lặng thay vì tranh cãi, và dám sống đúng với lương tâm thay vì chạy theo lợi danh. Đó là một loại dũng khí được trui rèn từ sự hiểu biết, từ đạo lý và từ khả năng làm chủ bản thân trước mọi hoàn cảnh thuận nghịch.
Tác giả sử dụng nhiều dẫn chứng từ các bậc hiền triết như Khổng Tử, Lão Tử, Trang Tử, đồng thời liên hệ với bối cảnh văn hóa phương Đông để phân tích sâu hơn về các biểu hiện của “cái dũng”. Ông chia sẻ rằng, trong cuộc sống, điều khó nhất không phải là đánh bại người khác, mà là chiến thắng chính mình – vượt qua nỗi sợ, thói quen ích kỷ, sự sân giận và cả lòng tự ái. Người có “cái dũng” thật sự là người giữ được sự quân bình trong tâm, không bị ngoại cảnh chi phối.
Điểm đặc sắc trong tác phẩm nằm ở chỗ Nguyễn Duy Cần không viết như một triết gia trừu tượng, mà như một người thầy truyền đạt bằng sự trải nghiệm và chân thành. Ông không áp đặt chân lý, mà gợi mở để người đọc tự chiêm nghiệm. Văn phong mộc mạc, giàu hình ảnh và đầy tính gợi mở khiến tác phẩm vừa dễ đọc, vừa có chiều sâu. Mỗi trang sách là một bài học nhẹ nhàng mà sâu sắc, khiến người đọc nhiều lần phải dừng lại để suy ngẫm về chính mình.
Cái Dũng Của Thánh Nhân là cuốn sách dành cho những ai đang tìm kiếm sự bình an trong tâm hồn, muốn rèn luyện bản lĩnh sống giữa xã hội đầy biến động, cạnh tranh và dễ khiến con người đánh mất phương hướng. Đặc biệt, trong thời đại mà con người dễ sa vào tranh đấu, hơn thua và những giá trị vật chất chóng qua, cuốn sách như một lời nhắc nhở nhẹ nhàng nhưng mạnh mẽ về cốt lõi của sự mạnh mẽ: đó là sự hiểu mình, giữ mình và sống đúng đạo lý.
Đọc Cái Dũng Của Thánh Nhân, ta không chỉ học được bài học về tinh thần dũng cảm, mà còn cảm nhận được chiều sâu văn hóa Á Đông, nơi sức mạnh nội tâm được đề cao hơn mọi thứ bên ngoài. Đây là một tác phẩm xứng đáng được đọc đi đọc lại, như kim chỉ nam để rèn luyện phẩm chất và sống một cuộc đời có chiều sâu, tỉnh thức và đầy bản lĩnh.
