Chết Cũng Không Chừa của W. Somerset Maugham là một tuyển tập những truyện ngắn sắc bén, nơi nhà văn dựng lên những lát cắt đời sống đầy mỉa mai, thấm thía và đôi khi tàn nhẫn. Maugham lấy ý tưởng từ đúng bản chất con người mà ông quan sát cả đời: ai cũng nói mình biết điều, ai cũng hiểu hậu quả, nhưng đến lúc phải lựa chọn, phần lớn vẫn đi theo dục vọng, thói quen và điểm yếu của chính mình.
Mỗi truyện trong tập đều khai thác một khía cạnh của bản tính người, thường xoay quanh lòng tham, sự phù phiếm, tính ích kỷ, tình dục, mối quan hệ vợ chồng hoặc sự ảo tưởng mà con người tự dựng nên. Cốt truyện không dài, đôi khi rất ngắn, nhưng được xây dựng khéo léo để đẩy nhân vật vào khoảnh khắc phải bộc lộ bản chất thật. Maugham không giảng đạo, không phán xét mạnh tay, nhưng chính sự bình thản của ông lại khiến các câu chuyện trở nên chua chát và đọng lại lâu.
Có những nhân vật biết rõ hành động của mình sẽ phá hủy gia đình nhưng vẫn lao vào ngoại tình; có người hiểu rằng lòng tham sẽ khiến họ mất hết nhưng vẫn tiếp tục mạo hiểm; có những kẻ cố gắng che giấu bản năng xấu xí của mình bằng một lớp đạo đức mỏng manh; và cũng có những người tự lừa mình rằng mình “khác người”, trong khi thực chất họ lặp y nguyên những sai lầm mà người đời đã phạm suốt bao thế hệ.
Maugham đặc biệt giỏi khắc họa tâm lý qua đối thoại và chi tiết nhỏ: một cái liếc mắt, một câu nói mơ hồ, một phản ứng tưởng như tự nhiên nhưng đầy ẩn ý. Ông xây dựng không khí rất đời, rất thật, gần như không có cảm giác đang đọc văn học mà đang xem một màn kịch xã hội. Điều khiến tác phẩm cuốn hút chính là sự lạnh lùng mà tác giả dùng để phơi bày bản chất nhân vật: ông không lên án họ, nhưng cũng không ưu ái hay bào chữa. Ông chỉ ghi nhận, và để người đọc tự nhận ra cái vòng lặp ngốc nghếch mà con người bị cột vào.
Một điều nổi bật trong nhiều truyện là sự trớ trêu: nhân vật tưởng rằng mình khôn ngoan hơn người khác, tưởng rằng có thể che giấu hoặc thoát khỏi hậu quả, nhưng cuối cùng chính những điều họ cố tránh lại tìm đến họ. Maugham dùng giọng văn nhẹ, đôi khi hài hước, đôi khi thâm trầm, để cho thấy con người rất ít khi thay đổi – biết rõ cái hại nhưng vẫn tái phạm, đúng như nhan đề gợi lên.
Chết Cũng Không Chừa vì vậy mang màu sắc đặc trưng của Maugham: quan sát sắc sảo, câu chuyện gọn gàng, nhân vật sống động, và một thái độ nhân văn pha chút bi quan. Tập truyện khiến người đọc vừa mỉm cười, vừa suy ngẫm, đôi khi rùng mình khi thấy bóng dáng chính mình trong những nhân vật tưởng như rất xa lạ ấy.
