Dẫn Luận Về Cái Đẹp của Roger Scruton là một tác phẩm triết học súc tích, sâu sắc và giàu tính phản biện, giúp người đọc suy ngẫm một cách thấu đáo về bản chất, vai trò và giá trị của cái đẹp trong đời sống con người. Nằm trong tủ sách Very Short Introduction nổi tiếng của Đại học Oxford, cuốn sách không chỉ mang đến cái nhìn khái quát về mỹ học mà còn thể hiện rõ tư duy sắc bén và lập trường bảo thủ đầy cá tính của một trong những triết gia lớn của nước Anh đương đại.
Roger Scruton dẫn dắt độc giả vào cuộc hành trình triết học xoay quanh một câu hỏi tưởng chừng đơn giản: Cái đẹp là gì? Từ đó, ông mở rộng phạm vi thảo luận từ nghệ thuật, kiến trúc, âm nhạc, văn chương đến thiên nhiên và đời sống thường nhật. Với Scruton, cái đẹp không chỉ là sự dễ chịu nơi giác quan mà còn là biểu hiện của chiều sâu tâm hồn, của trật tự, hòa hợp và ý nghĩa – những điều gắn bó mật thiết với đạo đức, văn hóa và sự cao cả của con người.
Tác phẩm cho thấy cái đẹp luôn gắn với sự phán đoán thẩm mỹ – một hoạt động không thuần túy chủ quan mà cần đến sự rèn luyện, nhạy cảm và cả chuẩn mực. Scruton phản bác quan điểm duy tương đối và thái độ “phá vỡ truyền thống” trong nghệ thuật hiện đại, ông lập luận rằng khi cái đẹp bị đẩy ra khỏi đời sống hoặc bị coi thường như một thứ lỗi thời, con người sẽ mất đi mối liên kết sâu xa với cái thiêng liêng, với cộng đồng và chính bản thân mình.
Một trong những điểm nổi bật của cuốn sách là cách Scruton đưa ra nhiều ví dụ cụ thể và sinh động: từ những kiệt tác hội họa thời Phục Hưng, những bản giao hưởng bất hủ, cho đến các tòa nhà mang tính biểu tượng hoặc thậm chí là tranh biếm họa và graffiti. Ông cho rằng trong bất kỳ hình thức nghệ thuật nào, nếu thiếu đi sự thành tâm và nỗ lực vươn đến cái đẹp, thì nghệ thuật ấy sẽ dễ rơi vào hư vô, trống rỗng.
Scruton không ngại thẳng thắn phê phán một số trào lưu nghệ thuật đương đại mà ông cho là đánh mất phẩm giá và tính nhân văn, đồng thời kêu gọi khôi phục lại mối quan hệ nghiêm túc giữa nghệ thuật và cái đẹp. Theo ông, cái đẹp có thể nâng đỡ tinh thần, giáo dưỡng cảm xúc và đưa con người vượt lên khỏi những dục vọng tầm thường – một quan điểm đầy chất lý tưởng nhưng cũng hết sức cần thiết trong thời đại hỗn loạn thẩm mỹ ngày nay.
Dẫn Luận Về Cái Đẹp là một cuốn sách nhỏ nhưng mang tầm vóc lớn. Với văn phong uyển chuyển, lập luận chặt chẽ và quan điểm rõ ràng, Roger Scruton đã trao cho độc giả một chiếc la bàn để định hướng trong thế giới ngày càng rối loạn về giá trị thẩm mỹ. Đây là cuốn sách dành cho những ai vẫn tin rằng cái đẹp có thể – và cần – cứu rỗi con người.
