Đạo Quân Trung Quốc Thầm Lặng của hai nhà báo điều tra Juan Pablo Cardenal và Heriberto Araújo là một tác phẩm gây chấn động, vén bức màn bí ẩn về sự hiện diện âm thầm nhưng đầy sức ảnh hưởng của Trung Quốc trên khắp thế giới, đặc biệt là ở các nước đang phát triển. Cuốn sách là kết quả của hành trình hơn hai năm, với những chuyến đi tới hơn 25 quốc gia trên bốn châu lục, từ châu Phi, Mỹ Latinh, Trung Á đến Đông Nam Á, để ghi lại dấu chân của “đạo quân kinh tế” Trung Quốc đang bành trướng ra toàn cầu.
Với văn phong điều tra sắc sảo, cuốn sách không chỉ kể lại những con số ấn tượng về đầu tư, thương mại, viện trợ hay các dự án xây dựng khổng lồ, mà còn khắc họa sinh động những câu chuyện đời thực từ những người dân bản địa, công nhân, doanh nhân và chính khách – những người trực tiếp chịu tác động từ làn sóng Trung Quốc. Qua đó, tác phẩm đặt ra những câu hỏi gai góc về cái giá thật sự của sự hiện diện Trung Quốc: môi trường bị tàn phá, nạn tham nhũng bị nuôi dưỡng, nhân quyền bị coi nhẹ, và sự phụ thuộc kinh tế ngày càng sâu sắc.
Một điểm đặc sắc trong cuốn sách là sự phân tích trung lập nhưng đầy tính phản biện. Tác giả không rơi vào cái bẫy bài Trung hay ngưỡng mộ Trung Quốc mù quáng, mà trình bày hiện thực bằng một lăng kính khách quan và đa chiều. Họ chỉ ra rằng, đằng sau chiến lược “Không can thiệp nội bộ” mà Trung Quốc tuyên bố khi làm ăn với các quốc gia độc tài hay tham nhũng, là một chủ nghĩa thực dụng lạnh lùng, phục vụ cho nhu cầu ngày càng khát tài nguyên và ảnh hưởng địa chính trị.
Cuốn sách cũng làm nổi bật sự khác biệt trong cách Trung Quốc đầu tư so với các cường quốc phương Tây. Không kèm điều kiện dân chủ hóa, không yêu cầu minh bạch hay cải cách, Trung Quốc đến với lời hứa về tiền bạc nhanh chóng và xây dựng hạ tầng – điều mà nhiều nước nghèo đang khao khát. Tuy nhiên, đi kèm với đó là sự lan rộng của các chuẩn mực thấp kém về lao động, môi trường và quản trị.
Đạo Quân Trung Quốc Thầm Lặng là một lời cảnh báo sâu sắc về một cuộc chơi quyền lực đang âm thầm diễn ra. Trung Quốc không cần quân đội để chiếm đóng lãnh thổ – họ có những “đạo quân” doanh nghiệp, kỹ sư, công nhân và nhà đầu tư – đang định hình lại cục diện toàn cầu. Đối với những ai quan tâm đến địa chính trị, toàn cầu hóa, và vai trò ngày càng lớn của Trung Quốc trong thế giới hiện đại, cuốn sách là một tài liệu không thể bỏ qua – mạnh mẽ, sắc sảo và cực kỳ thời sự.
