Trong thời đại thông tin bùng nổ, con người phải đưa ra hàng loạt quyết định mỗi ngày – từ cá nhân đến xã hội – nhưng liệu bao nhiêu trong số đó là kết quả của tư duy lý trí? Cuốn sách Lối Mòn Của Tư Duy Cảm Tính (tựa gốc tiếng Anh: The Art of Thinking Clearly) của tác giả Rolf Dobelli là một lời cảnh tỉnh thẳng thắn và cần thiết về cách mà cảm xúc, định kiến và thói quen vô thức đang âm thầm dẫn dắt ta đi vào những “lối mòn” trong tư duy.
Tác phẩm này không phải là một cuốn sách triết học trừu tượng hay lý thuyết tâm lý học khó hiểu. Thay vào đó, Rolf Dobelli – một doanh nhân, nhà văn Thụy Sĩ – đã sử dụng hơn 90 chương ngắn gọn, mỗi chương phân tích một lỗi tư duy phổ biến mà hầu như ai trong chúng ta cũng từng mắc phải: hiệu ứng mỏ neo, thiên lệch xác nhận, ngụy biện cầu may, ảo tưởng kiểm soát, và nhiều hình thức nhận thức sai lầm khác. Thông qua những ví dụ đời thường, dí dỏm nhưng sắc sảo, Dobelli giúp độc giả tự soi lại chính mình và nhận diện những cái bẫy vô hình đang định hình suy nghĩ và hành động.
Ví dụ, trong chương viết về thiên lệch xác nhận, tác giả chỉ ra rằng con người có xu hướng chỉ tìm kiếm những thông tin củng cố niềm tin sẵn có, thay vì nhìn toàn diện và khách quan. Điều này đặc biệt nguy hiểm trong thời đại mạng xã hội, nơi thông tin được cá nhân hóa và dễ dẫn đến tư duy cực đoan. Hay ở chương về ảo tưởng kiểm soát, Dobelli chỉ ra rằng chúng ta thường tin rằng mình kiểm soát được kết quả trong những tình huống thực tế lại phụ thuộc vào may rủi – một điều khiến nhiều người rơi vào trạng thái lo lắng không cần thiết hoặc tự tin sai chỗ.
Lối Mòn Của Tư Duy Cảm Tính không hứa hẹn sẽ “sửa lỗi tư duy” của bạn trong một đêm, nhưng mang lại một kho tàng kiến thức và công cụ hữu ích để bạn nhận ra và hạn chế những lỗi sai khi suy nghĩ. Quan trọng hơn, nó giúp nuôi dưỡng tư duy phản biện, tính khiêm tốn trong nhận thức và khả năng tự điều chỉnh bản thân – những phẩm chất ngày càng cần thiết trong xã hội hiện đại.
Với văn phong rõ ràng, gần gũi, Dobelli không nhấn mạnh vào việc trở thành một “thiên tài tư duy” mà đề cao việc trở thành một người suy nghĩ tỉnh táo hơn một chút mỗi ngày. Cuốn sách phù hợp với mọi đối tượng – từ sinh viên, nhân viên văn phòng đến các nhà lãnh đạo – những người muốn cải thiện chất lượng quyết định, giao tiếp và hiểu biết của mình.
Tóm lại, Lối Mòn Của Tư Duy Cảm Tính là một cuốn sách gọn gàng, sâu sắc và thực tế. Nó không chỉ là sách để đọc, mà còn là sách để suy nghĩ và áp dụng – từng chút một – vào mọi khía cạnh của cuộc sống. Đọc sách này, bạn sẽ nhận ra: đôi khi, vấn đề lớn nhất không nằm ở thế giới ngoài kia – mà là cách ta suy nghĩ về nó.