Lược Sử Thời Gian (A Brief History of Time) là một trong những tác phẩm khoa học nổi tiếng và có tầm ảnh hưởng sâu rộng nhất thế kỷ XX, do nhà vật lý thiên tài Stephen Hawking chấp bút. Cuốn sách không chỉ mở ra một cánh cửa tri thức khổng lồ về vũ trụ học cho công chúng toàn cầu, mà còn góp phần đưa các khái niệm khoa học tưởng chừng chỉ dành cho giới chuyên gia trở nên gần gũi, dễ tiếp cận với đông đảo bạn đọc phổ thông.
Ra mắt lần đầu năm 1988, Lược Sử Thời Gian đã nhanh chóng trở thành hiện tượng xuất bản với hàng triệu bản được bán ra và được dịch ra hơn 40 ngôn ngữ. Điều làm nên sự thành công vang dội của cuốn sách không chỉ nằm ở hàm lượng kiến thức sâu sắc mà nó truyền tải, mà còn bởi cách Stephen Hawking đã viết – giản dị, xúc tích, đầy cuốn hút và rất con người. Dù nội dung liên quan đến những khái niệm vật lý phức tạp như thuyết tương đối, cơ học lượng tử, lỗ đen, thời gian giả tưởng hay vũ trụ khởi nguyên, nhưng Hawking luôn cố gắng lý giải bằng những hình ảnh trực quan và ví dụ gần gũi, giúp người đọc dần bước vào thế giới bao la của vũ trụ mà không cảm thấy quá choáng ngợp.
Nội dung của Lược Sử Thời Gian xoay quanh các câu hỏi căn bản nhất mà con người luôn trăn trở qua mọi thời đại: Vũ trụ bắt đầu từ đâu? Nó có điểm kết thúc không? Thời gian có dòng chảy một chiều hay có thể đi ngược? Liệu có tồn tại các vũ trụ song song? Và nếu có một “lý thuyết thống nhất” lý giải tất cả, thì nó là gì?
Điều đặc biệt là, dù đào sâu vào những vấn đề vật lý học cao cấp, Stephen Hawking không hề khiến bạn đọc cảm thấy mình là kẻ ngoại đạo. Ngược lại, ông đưa họ đồng hành cùng tư duy của những bộ óc lớn nhất nhân loại – từ Aristotle, Newton, Einstein đến Heisenberg, Dirac – một cách rất tự nhiên và đầy cảm hứng. Từ đó, người đọc không chỉ tiếp cận kiến thức khoa học, mà còn cảm nhận được tiến trình phát triển tư duy con người qua từng thời kỳ.
Một trong những phần gây ấn tượng mạnh nhất trong sách là việc Hawking bàn về bản chất của thời gian và vai trò của lỗ đen trong vũ trụ. Ông giải thích vì sao thời gian có thể bắt đầu từ một điểm kỳ dị trong Big Bang, tại sao lỗ đen không chỉ “nuốt chửng” vật chất mà còn có thể phát ra bức xạ (hiện tượng sau này mang tên “bức xạ Hawking”), và vì sao điều đó làm thay đổi hoàn toàn cái nhìn của chúng ta về vũ trụ khép kín hay mở rộng mãi mãi.
Ngoài ra, cuốn sách còn đặt ra một câu hỏi mang tính triết học sâu sắc: Nếu chúng ta có thể hiểu được quy luật vận hành của vũ trụ, thì liệu con người có “biết được tư duy của Chúa”? Câu hỏi ấy không chỉ thể hiện tham vọng khoa học vĩ đại, mà còn là lời khẳng định niềm tin của Hawking vào sức mạnh tư duy và khả năng hiểu biết vô hạn của con người.
Lược Sử Thời Gian không đơn thuần là một cuốn sách khoa học – nó là hành trình tri thức, là khúc nhạc khai sáng cho những ai tò mò về thế giới mà mình đang sống. Cuốn sách phù hợp với mọi đối tượng độc giả, từ học sinh, sinh viên, giáo viên đến những người yêu triết học, văn hóa, và tất cả những ai từng ngước nhìn bầu trời đêm và tự hỏi: “Vũ trụ vận hành ra sao? Và chúng ta là gì trong đó?”
Với Lược Sử Thời Gian, Stephen Hawking đã làm được điều tưởng như bất khả: thu nhỏ toàn bộ vũ trụ vào trong tầm tay người đọc – giản dị, sâu sắc và đầy cảm hứng. Đây là một cuốn sách không thể thiếu cho bất cứ ai yêu khám phá và khao khát hiểu biết về thế giới rộng lớn quanh mình.
