Món Lạ Miền Nam của Vũ Bằng là một tác phẩm đặc sắc thuộc dòng tùy bút ẩm thực – văn hóa, nơi tác giả gửi gắm không chỉ niềm say mê với món ăn mà còn là tình yêu sâu đậm dành cho con người và đất trời phương Nam. Với giọng văn tinh tế, đầy cảm xúc, Vũ Bằng đưa người đọc bước vào một hành trình ẩm thực vừa dân dã, vừa thấm đượm hồn quê, nơi từng món ăn không chỉ là vị giác mà còn là ký ức, nỗi nhớ, và tâm hồn của một người xa xứ.
Tác phẩm được viết trong những năm tháng Vũ Bằng sống ở miền Bắc, khi ông luôn canh cánh nỗi nhớ Sài Gòn và miền Nam. Vì thế, Món Lạ Miền Nam không đơn thuần là một tập ghi chép về ẩm thực, mà là bức tranh cảm xúc của một người nghệ sĩ yêu quê hương đến da diết. Qua từng trang viết, người đọc cảm nhận được sự nâng niu của ông đối với từng món ăn – từ những món bình dân như cá kho tộ, bún mắm, hột vịt lộn, cho đến những đặc sản đậm phong vị miền sông nước như lẩu mắm, bánh xèo, hay cá lóc nướng trui.
Điều làm nên sức hấp dẫn của Món Lạ Miền Nam không chỉ nằm ở cách miêu tả món ăn, mà ở cách Vũ Bằng thổi hồn vào từng hương vị. Ông không chỉ kể món ngon bằng ngôn từ, mà còn kể bằng tình cảm. Một bát canh chua, một miếng cá kho, một chén nước mắm… đều trở thành biểu tượng của nếp sống hiền hòa, phóng khoáng và chân thành của người dân Nam Bộ. Trong từng câu chữ, người đọc thấy thấp thoáng nụ cười, giọng nói và cả sự hào sảng của miền đất tràn nắng gió, nơi con người sống thật, yêu thật và ăn cũng thật.
Bên cạnh đó, Món Lạ Miền Nam còn là một bản hòa ca của hoài niệm. Vũ Bằng không chỉ viết về món ăn, mà còn viết về con người và kỷ niệm gắn với món ăn ấy. Ẩm thực trong tác phẩm không chỉ là chuyện “ăn để sống”, mà là văn hóa, là ký ức, là một phần bản sắc không thể tách rời của quê hương. Càng đọc, người ta càng nhận ra đằng sau ngòi bút trữ tình ấy là nỗi nhớ quê khôn nguôi, là tâm sự của một người con xa miền đất mình yêu thương, tìm cách giữ lại hương vị quê hương qua từng dòng chữ.
Vũ Bằng viết bằng giọng văn đằm thắm, pha chút hoài cổ, đôi khi chan chứa nỗi buồn nhưng vẫn ấm áp và tinh tế. Ông không chỉ là người yêu ẩm thực mà còn là người trân trọng cái đẹp bình dị trong cuộc sống. Món Lạ Miền Nam vì thế không chỉ khiến người đọc thèm thuồng vì hương vị món ăn, mà còn khiến lòng người rung động vì tình yêu quê hương, vì sự gắn bó sâu sắc giữa con người và đất đai, giữa hương vị và ký ức.
Với Món Lạ Miền Nam, Vũ Bằng đã chứng minh rằng viết về ẩm thực cũng là một cách gìn giữ văn hóa và bộc lộ tình yêu tổ quốc. Cuốn sách không chỉ là một bữa tiệc của ngôn từ và hương vị, mà còn là một bài ca thấm đượm tình người, tình đất – thứ hương vị mà chỉ có thể cảm nhận được bằng trái tim.
