Thằng Người Gỗ của Carlo Collodi, với nguyên tác mang tên Le avventure di Pinocchio (Những cuộc phiêu lưu của Pinocchio), là một trong những tác phẩm thiếu nhi kinh điển bậc nhất thế giới. Ra đời vào cuối thế kỷ XIX, câu chuyện về chú rối gỗ Pinocchio không chỉ chinh phục trái tim trẻ em bằng yếu tố phiêu lưu kỳ thú, mà còn trở thành một tác phẩm giàu tính giáo dục và nhân văn sâu sắc.
Nhân vật trung tâm của truyện là Pinocchio – một con rối gỗ được bác thợ nghèo Geppetto khắc nên từ một khúc gỗ kỳ lạ. Ngay từ khi mới sinh ra, Pinocchio đã không giống người thường: cậu có thể nói, cử động và suy nghĩ như một đứa trẻ thực sự. Nhưng bản tính của Pinocchio lại nghịch ngợm, ham chơi, hiếu kỳ và dễ bị cám dỗ. Điều đặc biệt nổi tiếng là mỗi khi cậu nói dối, chiếc mũi lại dài ra – chi tiết đơn giản nhưng đã trở thành biểu tượng toàn cầu của sự gian dối.
Câu chuyện theo chân Pinocchio trên hành trình từ một cậu bé rối hồn nhiên, ngỗ nghịch trở thành một “cậu bé thật sự”. Trong hành trình ấy, cậu liên tục sa vào rắc rối vì tính ham chơi và bướng bỉnh: trốn học để tham gia gánh xiếc, nghe lời đường mật của cáo và mèo để rồi bị lừa, hay bỏ mặc lời khuyên của những người quan tâm đến mình. Nhưng chính những sai lầm ấy đã giúp Pinocchio nhận ra giá trị của lòng trung thực, tình yêu thương và lao động chăm chỉ.
Điểm nổi bật của tác phẩm là sự hòa quyện giữa tính cổ tích, kỳ ảo với những bài học đạo đức giản dị mà sâu xa. Pinocchio không chỉ là câu chuyện cho trẻ em, mà còn là lời nhắc nhở người lớn về trách nhiệm, tình yêu thương và sự trưởng thành. Mỗi nhân vật trong truyện – từ bác Geppetto già hiền lành, bà tiên Xanh dịu dàng cho đến những kẻ lừa lọc như cáo và mèo – đều đại diện cho những mặt khác nhau của xã hội và cuộc đời.
Carlo Collodi xây dựng câu chuyện bằng một giọng kể hóm hỉnh nhưng không kém phần nghiêm khắc. Tác phẩm ban đầu có nhiều tình tiết khá tối và khắc nghiệt, phản ánh đúng tinh thần giáo dục khắt khe của thời kỳ đó, nhưng về sau các phiên bản phổ biến thường được làm nhẹ nhàng và mang màu sắc lạc quan hơn. Chính vì vậy, Thằng Người Gỗ vừa là một câu chuyện phiêu lưu hấp dẫn, vừa là tấm gương phản chiếu con đường trưởng thành đầy chông gai mà mỗi con người đều phải trải qua.
Với sức sống bền bỉ, tác phẩm đã được dịch ra hàng trăm ngôn ngữ, chuyển thể thành vô số phim hoạt hình, điện ảnh và sân khấu, trở thành một phần di sản văn hóa nhân loại. Thằng Người Gỗ không chỉ dừng lại ở một truyện thiếu nhi, mà còn là biểu tượng toàn cầu của sự trưởng thành, lòng trung thực và khát vọng được làm “người thực sự”.
