Tinh Hoa Đạo Học Đông Phương của Nguyễn Duy Cần là một trước tác quan trọng trong dòng sách triết học – tư tưởng, nơi tác giả dành nhiều tâm huyết để khai mở và diễn giải những giá trị cốt lõi của minh triết phương Đông. Đây không chỉ là một công trình khảo cứu, mà còn là tác phẩm thể hiện tầm nhìn sâu xa của một học giả uyên bác, trăn trở với việc làm sáng tỏ tinh thần đạo học giữa bối cảnh xã hội hiện đại đầy biến động.
Cuốn sách tập trung vào việc trình bày những nguyên lý căn bản của các hệ thống tư tưởng lớn trong truyền thống Đông phương, đặc biệt là Lão – Trang, Khổng – Mạnh và Phật học. Nguyễn Duy Cần tiếp cận các triết thuyết này không phải từ góc độ khô cứng của học thuật, mà từ tinh thần sống động, nơi triết lý gắn bó mật thiết với đời sống con người. Theo ông, cái cốt lõi của đạo học phương Đông chính là sự hòa hợp giữa con người và vũ trụ, giữa cái tôi nhỏ bé và trật tự lớn lao của thiên nhiên.
Điểm đặc sắc của Tinh Hoa Đạo Học Đông Phương nằm ở lối diễn giải giản dị mà uyên thâm. Nguyễn Duy Cần có khả năng truyền tải những tư tưởng thâm sâu thành những khái niệm gần gũi, dễ hiểu nhưng không hề mất đi chiều sâu. Chẳng hạn, khi bàn về Lão Tử, ông không chỉ dừng lại ở khái niệm “vô vi” như một phạm trù triết học, mà còn cho thấy đó là một thái độ sống, một cách ứng xử với đời: thuận theo tự nhiên, biết buông bỏ những chấp niệm nhỏ nhặt để đạt đến sự tự do nội tâm.
Cuốn sách cũng nhấn mạnh sự khác biệt căn bản giữa minh triết Đông phương và triết học Tây phương. Nếu như triết học phương Tây thường đi sâu vào phân tích, lý luận, thì minh triết Đông phương lại thiên về trực giác, về sự trải nghiệm cá nhân, nơi tri thức không chỉ đến từ tư duy mà còn từ sự sống, từ cảm nhận tinh tế của tâm hồn. Tác giả khẳng định rằng sức sống của đạo học phương Đông nằm ở chỗ nó giúp con người tìm thấy sự an nhiên trong tâm hồn, chứ không phải chỉ cung cấp những hệ thống triết lý khô khan.
Đồng thời, Tinh Hoa Đạo Học Đông Phương không chỉ là sự hoài niệm về quá khứ. Tác giả đặt trọng tâm vào việc gợi mở cách ứng dụng những tinh hoa ấy trong đời sống hiện đại, khi con người ngày càng xa rời tự nhiên và chịu nhiều áp lực từ xã hội công nghiệp. Ông tin rằng quay về với đạo học phương Đông không có nghĩa là quay lưng với hiện đại, mà là tìm kiếm sự cân bằng, bổ sung những thiếu hụt của đời sống duy lý bằng trực giác, tình cảm và sự hòa hợp với tự nhiên.
Với văn phong dung dị, trong sáng, giàu tính chiêm nghiệm, Nguyễn Duy Cần đã làm cho Tinh Hoa Đạo Học Đông Phương trở thành một cẩm nang tinh thần quý giá. Cuốn sách không chỉ dành cho những ai quan tâm đến triết học, mà còn cho bất kỳ người đọc nào muốn tìm kiếm sự thấu hiểu bản thân, sự hài hòa trong đời sống, và một cái nhìn toàn vẹn hơn về mối liên hệ giữa con người với vũ trụ. Đây là một trong những tác phẩm tiêu biểu góp phần đưa tư tưởng Đông phương đến gần hơn với độc giả đương đại.
