“Truyện Cổ Dân Gian Nga” của Alexander Afanasyev là một kho tàng văn hóa đặc sắc, tái hiện sinh động tâm hồn, trí tuệ và niềm tin của nhân dân Nga trong suốt nhiều thế kỷ. Được xem là bộ sưu tập truyện cổ lớn nhất và có giá trị nhất của Nga, cuốn sách không chỉ dành cho thiếu nhi mà còn là tài sản quý báu cho bất kỳ ai yêu mến văn hóa dân gian và nghiên cứu văn học cổ điển.
Alexander Afanasyev – nhà dân tộc học và văn hóa học nổi tiếng thế kỷ 19 – đã miệt mài thu thập hàng trăm câu chuyện dân gian từ khắp các vùng quê nước Nga. Ông không chỉ ghi lại nguyên bản mộc mạc của các câu chuyện mà còn sắp xếp, chọn lọc và giữ nguyên tinh thần truyền khẩu của nhân dân lao động. Những câu chuyện trong sách mang đậm màu sắc cổ tích, từ thế giới của phù thủy, yêu tinh, rồng, đến những nhân vật thông minh, dũng cảm như Ivan ngốc nghếch, Vasilisa xinh đẹp, hay baba Yaga – mụ phù thủy sống trong ngôi nhà có chân gà.
Điểm đặc biệt trong truyện cổ Nga là sự hòa quyện giữa tưởng tượng kỳ ảo và thực tế đời sống, thể hiện tư duy sâu sắc của nhân dân về công lý, đạo đức, và ước mơ chiến thắng cái ác. Các nhân vật thường không chiến thắng nhờ sức mạnh, mà bằng trí khôn, lòng tốt và sự kiên trì – những phẩm chất rất gần gũi và có tính giáo dục cao.
So với truyện cổ tích phương Tây, truyện dân gian Nga mang màu sắc huyền bí, u tối hơn, nhưng cũng rất giàu chất thơ và giàu hình ảnh. Afanasyev đã lưu giữ được “hồn cốt” của văn hóa Nga trong từng chi tiết: từ khung cảnh rừng sâu băng giá, các ngôi làng nhỏ, phong tục tập quán cho đến lời thoại đầy nhạc tính, nhịp điệu.
“Truyện Cổ Dân Gian Nga” không chỉ đơn thuần là những câu chuyện để kể cho trẻ em trước giờ đi ngủ. Đây là tác phẩm giúp người đọc hiểu sâu hơn về tinh thần dân tộc Nga – mạnh mẽ, kiên cường nhưng cũng lãng mạn và đầy lòng trắc ẩn. Đối với người yêu văn hóa, đây là cánh cửa mở ra một thế giới cổ tích vừa lạ lẫm, vừa gần gũi, chứa đựng triết lý sống mộc mạc nhưng sâu sắc.
Một cuốn sách vừa để thưởng thức, vừa để suy ngẫm, “Truyện Cổ Dân Gian Nga” xứng đáng có mặt trong tủ sách của mọi gia đình.
