Truyện Ngắn Trong Lòng Bàn Tay của Yasunari Kawabata là một tuyển tập đặc biệt, nơi nghệ thuật kể chuyện được thu gọn đến mức tối đa nhưng vẫn giữ nguyên chiều sâu cảm xúc và tư tưởng. Đây là những truyện cực ngắn, đôi khi chỉ vài trăm chữ, được Kawabata gọi là “truyện trong lòng bàn tay” – những mảnh đời nhỏ bé có thể đặt gọn trong một cái chạm, một ánh nhìn, một khoảnh khắc thoáng qua.
Điểm độc đáo của tập truyện nằm ở sự cô đọng. Kawabata không xây dựng cốt truyện theo lối truyền thống với mở đầu, cao trào và kết thúc rõ ràng. Ông thường bắt đầu ngay từ một tình huống đang diễn ra, cắt bỏ mọi giải thích thừa, để lại khoảng trống cho người đọc tự cảm nhận. Chính những khoảng trống ấy tạo nên sức gợi lớn, khiến mỗi truyện ngắn giống như một bài thơ văn xuôi, đọc xong vẫn còn dư âm kéo dài.
Các truyện trong tập xoay quanh những chủ đề quen thuộc trong văn chương Kawabata: tình yêu mong manh, ký ức, sự cô đơn, cái đẹp và cái chết. Nhân vật thường là những con người rất bình thường: một thiếu nữ, một người già, một cặp tình nhân, một kẻ cô độc giữa đám đông. Nhưng chỉ qua một chi tiết rất nhỏ – một cử chỉ, một câu nói ngắn, một im lặng – nội tâm nhân vật đã hiện lên rõ nét, tinh tế và đầy xót xa.
Cái đẹp trong Tập Truyện Trong Lòng Bàn Tay luôn đi kèm với cảm giác phù du. Kawabata nhìn thế giới bằng con mắt trầm tĩnh, ý thức rõ sự ngắn ngủi của đời sống và cảm xúc con người. Nhiều truyện mang vẻ đẹp mong manh đến mức chỉ cần đọc lướt qua có thể bỏ sót, nhưng nếu đọc chậm, người đọc sẽ nhận ra nỗi buồn nhẹ, rất Nhật Bản, thấm dần qua từng câu chữ.
Văn phong của Kawabata trong tập truyện này đạt đến độ tinh luyện cao. Ngôn từ giản dị, chính xác, không phô trương, nhưng mỗi chữ đều được đặt đúng chỗ. Ông ít khi trực tiếp nói về cảm xúc, mà để cảnh vật, hành động và sự im lặng thay lời. Chính sự tiết chế ấy khiến truyện tuy ngắn nhưng không hề nông, trái lại, đòi hỏi người đọc phải tham gia vào quá trình hoàn thiện ý nghĩa.
Truyện Ngắn Trong Lòng Bàn Tay cũng có thể xem là phòng thí nghiệm văn chương của Kawabata. Nhiều ý tưởng, hình ảnh và cảm xúc trong các truyện cực ngắn này sau đó được ông phát triển thành những tiểu thuyết lớn hơn. Tuy nhiên, bản thân những truyện ngắn ấy đã đủ hoàn chỉnh, tồn tại độc lập như những viên ngọc nhỏ, lặng lẽ nhưng sáng trong.
Đây là cuốn sách phù hợp với những người đọc yêu thích văn chương tinh tế, đề cao cảm giác hơn cốt truyện. Truyện Ngắn Trong Lòng Bàn Tay không mang lại sự kịch tính hay bất ngờ lớn, mà mời gọi người đọc dừng lại, lắng nghe và cảm nhận vẻ đẹp mong manh của đời sống, thứ vẻ đẹp chỉ hiện ra trong khoảnh khắc và dễ dàng tan biến nếu ta không đủ chậm để giữ lấy.
