Xứ Cát là một trong những cuốn tiểu thuyết khoa học giả tưởng bán chạy nhất mọi thời đại. Cuốn tiểu thuyết không chỉ là lựa chọn đối với những tín đồ của Chúa nhẫn, Chiến tranh giữa các vì sao… mà còn chinh phục độc giả đủ mọi lứa tuổi, mọi tầng lớp và sở thích bởi sự đa dạng và phức tạp của con người và không gian trong truyện.
Đôi nét về tác giả
Franklin Patrick Herbert, Jr. là nhà văn khoa học giả tưởng lừng danh người Mỹ, vừa được giới phê bình ca ngợi vừa rất thành công về mặt doanh thu. Ông sinh ngày 8/10/1920 ở Tacoma, bang Washington. Ông bắt đầu làm báo ngay từ năm 19 tuổi và theo đuổi công việc này gần trọn cuộc đời.
Ngoài làm báo, chụp ảnh, phát thanh viên, Herbert còn làm cả những nghề như thợ lặn bắt hàu, chuyên viên hướng dẫn kỹ năng sống sót trong rừng rậm, những nghề không mấy liên quan đến văn chương.
Năm 1947, Frank Herbert gửi truyện ngắn khoa học giả tưởng đầu tiên của mình là Looking for Something cho tạp chí Startling Stories. Sự nghiệp tiểu thuyết của ông khởi đầu với việc ấn hành cuốn Rồng ở biển (The Dragon in the Sea) năm 1955. Cuốn sách đã tiên báo những cuộc xung đột trên toàn cầu trong việc tiêu thụ và sản xuất dầu lửa.
Herbert bắt đầu nghiên cứu để viết Xứ Cát năm 1959. Thời gian này, ông “chịu ơn” Beverly, người vợ tâm đầu ý hợp đã tận tụy gánh vác trách nhiệm là lao động chính nuôi gia đình trong suốt thập niên 1960 để ông có thể dành thời gian và tâm lực cho viết lách.
Ý tưởng về cuốn tiểu thuyết hình thành vào thời gian ông được tòa soạn giao viết một bài nói về những cồn cát ở Oregon Dunes gần Florence, bang Oregon, nhưng rốt cuộc ông đâm ra mê đắm vào đề tài đó và thu thập quá nhiều tư liệu so với mức cần thiết cho một bài báo. Dù ông không hoàn thành bài báo này nhưng chính nó là hạt nhân cho những ý tưởng rồi ra sẽ dẫn tới Xứ Cát.
Nội dung tiểu thuyết
Xứ Cát chinh phục độc giả bởi sự tinh tế trong xây dựng tâm lý, bởi sự hấp dẫn, căng thẳng và bất ngờ của cốt truyện, bởi sự độc đáo và thú vị của khối lượng kiến thức khổng lồ cũng như bởi sự hấp dẫn trong những tư tưởng về tôn giáo, về tự do, về tình yêu, về sự sống và cái chết.
Ngay sau khi ra đời, Xứ Cát đã nhanh chóng được giới phê bình nhiệt liệt chào đón, được trao giải Nebula dành cho tiểu thuyết khoa học giả tưởng hay nhất năm 1965, rồi năm sau lại đoạt giải Hugo. Xứ Cát đã được bán hàng triệu bản và trở thành tiểu thuyết khoa học giả tưởng bán chạy nhất mọi thời đại.
Cũng như J.J. Tolkien đã tạo ra cả một vũ trụ riêng, hoàn toàn khác biệt – Middleworld – cho Lord of the Ringđồ sộ của ông, Frank Herbert khai sinh cả một vũ trụ mênh mông, kỳ vĩ của riêng mình – Dune Universe – làm bối cảnh cho loạt truyện lừng danh Xứ Cát.
Vũ trụ đó quá rộng lớn không thể nào tóm gọn trong khuôn khổ một bài viết, và thậm chí bản thuật ngữ mà chính ông cung cấp cho độc giả ở cuối Xứ Cát cũng còn xa mới gọi là đủ để có được một hình dung tạm gọi là khái quát về nó.
Đọc Xứ Cát đòi hỏi một niềm đam mê thực sự, cũng như một cam kết nghiêm túc và lòng kiên nhẫn. Bạn đọc biết tiếng Anh có thể (và cần phải) tham khảo các nguồn như Wikipedia hầu tìm hiểu sâu hơn về Vũ trụ Dune, lĩnh hội và hân thưởng đầy đủ hơn kích thước đồ sộ và mức độ tinh vi khó lường của nó.
Xứ Cát đích thực là một tác phẩm kinh điển của văn chương khoa học giả tưởng, và, về thực chất, là một cuốn sách kinh điển của văn chương.
Review tiểu thuyết Xứ Cát
Văn phong kể chuyện cuốn hút mạch lạc đúng chất kinh điển với ngôn ngữ miêu tả tỉ mỉ cùng rất nhiều thông tin kèm theo khiến cho thế giới của Dune sống động hơn thế giới Trung Địa của bộ truyện Chúa Nhẫn. Tuy nhiên, chính sự đồ sộ của tác phẩm mà để cảm nhận được tốt nhất trước tiên hãy xem phim dù phim không lột tả được hết toàn bộ tác phẩm và đọc các phần phụ lục để có được cái hình dung tổng quan trước khi thả mình vào thế giới của Xứ Cát.
Tác phẩm xoay quanh nhiều yếu tố chính trị tôn giáo nên sẽ không nhẹ nhàng kiểu Harry Potter được vì thế để thấy nó hay cần phải chuẩn bị tâm thế và hãy đọc nó từ tốn chứ đừng đọc nó ào ào. (Việt Phương)
Lần đầu đọc một cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng và nội dung thì thật hay và rộng lớn bao trùm trên nhiều khí cạnh. Thật bất ngờ là tác giả đã viết cuốn sách từ rất lâu rồi dù đến tận bây giờ mới được chuyển thể phim nhưng ngay từ đầu ra mắt đã mở ra chương mới cho các tác phẩm kinh điển sau này. (Cường Phạm)
