Trong sự nghiệp sáng tác đồ sộ của Nguyễn Nhật Ánh, Tôi Thấy Hoa Vàng Trên Cỏ Xanh là một cột mốc đặc biệt. Không chỉ bởi đây là một trong những tác phẩm được chuyển thể thành phim thành công vang dội, mà còn bởi chính nội dung của cuốn sách đã vẽ nên một bức tranh quê đầy thơ mộng, nơi tuổi thơ hiện lên với cả niềm vui, nỗi buồn và những tổn thương đầu đời – tất cả đều được viết ra bằng một giọng văn vừa dịu dàng, vừa ám ảnh.
Cuốn tiểu thuyết xoay quanh nhân vật chính là Thiều, một cậu bé đang sống những năm tháng tuổi thơ ở một vùng quê nghèo miền Trung cùng em trai là Tường – hiền lành, nhạy cảm và đặc biệt thông minh. Tình cảm anh em, những rung động đầu đời, nỗi ghen tị âm thầm, sự ngây thơ và đôi lúc là ích kỷ trẻ con… được Nguyễn Nhật Ánh thể hiện vô cùng tinh tế qua lời kể mộc mạc nhưng sâu sắc. Tường như là hình ảnh phản chiếu của sự trong sáng, còn Thiều – dù yêu thương em – vẫn có lúc ích kỷ, nóng nảy và phạm sai lầm.
Không chỉ là một câu chuyện về tình cảm anh em, Tôi Thấy Hoa Vàng Trên Cỏ Xanh còn là một thế giới đầy màu sắc của tuổi thơ nông thôn: những con đường đất đỏ, đám bạn hàng xóm, những trò chơi dân dã, những buổi trưa oi ả, và cả những cơn mưa bất chợt. Những chi tiết rất đời thường ấy lại trở thành chất liệu nghệ thuật, được Nguyễn Nhật Ánh chắt lọc và thổi vào đó chất thơ, khiến người đọc như được trở về với một thời đã xa – bình dị nhưng đầy cảm xúc.
Giọng văn của Nguyễn Nhật Ánh trong tác phẩm này có phần trầm lắng và trưởng thành hơn so với các truyện trước. Vẫn là sự hóm hỉnh quen thuộc, nhưng đã pha thêm nỗi buồn man mác, sự chiêm nghiệm về những mất mát không thể gọi tên. Điều đặc biệt là tác giả không né tránh những góc khuất – về bạo lực gia đình, nghèo đói, sự tủi thân của trẻ em, hay cả sự vô tình của người lớn – nhưng tất cả đều được xử lý bằng cái nhìn nhân ái và bao dung.
Tôi Thấy Hoa Vàng Trên Cỏ Xanh không chỉ là một câu chuyện tuổi thơ, mà còn là bản giao hưởng của những xúc cảm con người – nơi cái đẹp và cái buồn luôn song hành, nơi có những lỗi lầm nhưng cũng có sự tha thứ, và nơi người đọc tìm lại được một phần ký ức tưởng như đã quên mất.
Khi gấp cuốn sách lại, người ta không chỉ nhớ đến Thiều hay Tường, mà còn thấy lòng mình lặng đi trước một câu hỏi: liệu trong cuộc sống vội vã hôm nay, ta có còn thấy được những “bông hoa vàng” đang âm thầm nở trên cỏ xanh – những điều bình dị, lặng lẽ mà quý giá vô cùng?