Tuyển Tập Ca Dao Nhi Đồng của Doãn Quốc Sỹ là một tác phẩm hiếm hoi trong văn học Việt Nam hiện đại, nơi một nhà văn lớn vốn nổi danh với những sáng tác giàu chất triết lý và siêu hình lại dành tâm huyết để sưu tầm và giới thiệu những bài ca dao giản dị, hồn nhiên dành cho lứa tuổi thiếu nhi. Cuốn sách không chỉ là tập hợp những câu ca dao xưa cũ mà còn là một nhịp cầu kết nối truyền thống dân gian với tâm hồn trẻ thơ trong thời đại mới.
Doãn Quốc Sỹ, với vốn sống phong phú và sự nhạy cảm văn hóa sâu sắc, đã chọn lọc và sắp xếp các bài ca dao trong tuyển tập này theo tinh thần gìn giữ, nâng niu di sản ngôn ngữ của dân tộc. Tác phẩm không chú trọng học thuật khô cứng mà mang đến cảm giác gần gũi, tươi sáng, phù hợp với trẻ em và cả người lớn đang tìm về ký ức tuổi thơ. Với ông, ca dao nhi đồng không chỉ là trò chơi ngôn ngữ của trẻ em mà còn là chiếc nôi đầu đời nuôi dưỡng tâm hồn, tình cảm, và nhân cách con người Việt.
Các bài ca dao trong tuyển tập chủ yếu xoay quanh những chủ đề quen thuộc: tình cảm gia đình, tình bạn, thiên nhiên, học hành, đạo đức và sinh hoạt đời sống thường ngày. Chúng ngắn gọn, có vần điệu vui tươi, dễ nhớ, dễ thuộc, thể hiện sự tinh tế trong cách người xưa truyền dạy bài học thông qua ngôn từ nhẹ nhàng, sinh động. Những câu như:
“Con ong làm mật yêu hoa
Con cá bơi lội yêu ta cần cù”
hay
“Chiều chiều ra đứng ngõ sau
Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều”
vừa mang tính giáo dục vừa gợi nên tình cảm sâu lắng, thiết tha.
Điểm nổi bật của Tuyển Tập Ca Dao Nhi Đồng là cách Doãn Quốc Sỹ không chỉ tuyển chọn mà còn có những chú giải và dẫn nhập giúp người đọc – đặc biệt là các bậc phụ huynh và thầy cô giáo – hiểu rõ hơn về ngữ nghĩa, hoàn cảnh sử dụng, cũng như thông điệp ngầm chứa trong từng bài ca dao. Ông như một người bạn lớn dắt tay người đọc nhỏ tuổi đi qua những miền ký ức văn hóa dân tộc, gieo vào lòng trẻ thơ tình yêu tiếng Việt, tình yêu quê hương đất nước và những giá trị sống giản dị mà bền vững.
Tuyển tập này không đơn thuần là một cuốn sách giải trí hay đọc chơi, mà còn là một tài liệu quý báu cho việc giáo dục nhân cách và thẩm mỹ ngôn ngữ. Trong thời đại mà trẻ em dễ bị cuốn vào thế giới công nghệ số và xa rời cội nguồn văn hóa, Tuyển Tập Ca Dao Nhi Đồng có thể xem là một “liều thuốc tinh thần” giúp các em quay lại với sự hồn nhiên, trong sáng, và học được cách yêu thương qua những lời ru, lời hát của ông bà, cha mẹ ngày xưa.
Tóm lại, Tuyển Tập Ca Dao Nhi Đồng là món quà tinh thần đầy yêu thương mà Doãn Quốc Sỹ dành cho thế hệ trẻ. Với giọng văn tinh tế, sự chọn lọc kỹ lưỡng và lòng trân quý dành cho văn hóa dân gian, ông đã góp phần quan trọng trong việc bảo tồn và làm sống lại những giá trị ngôn ngữ truyền thống qua lăng kính trẻ thơ. Đây là cuốn sách nên có trong mỗi gia đình, mỗi lớp học, như một cách để giữ gìn tâm hồn Việt ngay từ những năm tháng đầu đời.
