Thanh Gươm Do Dự của Higashino Keigo là một trong những tiểu thuyết trinh thám đặc sắc, thể hiện đầy đủ tài năng của bậc thầy trinh thám Nhật Bản trong việc kết hợp những vụ án gai góc với chiều sâu tâm lý con người. Nếu ở nhiều tác phẩm khác, Higashino thường chú trọng vào logic điều tra, những mưu mẹo tinh vi cùng cú lật bất ngờ, thì ở Thanh Gươm Do Dự, ông còn khắc họa thêm những xung đột nội tâm, những lựa chọn đạo đức khó khăn mà mỗi nhân vật phải đối mặt. Điều này khiến câu chuyện vượt xa một vụ án đơn thuần, trở thành hành trình khám phá bản chất của con người khi bị dồn ép vào bước đường cùng.
Ngay từ tựa đề, hình ảnh “thanh gươm” đã gợi ra một thứ vũ khí có sức hủy diệt, nhưng đồng thời cũng biểu trưng cho công lý, danh dự và lòng dũng cảm. Thế nhưng, “do dự” lại phản ánh sự lưỡng lự, băn khoăn, giằng xé trong tâm hồn con người. Khi kết hợp, Thanh Gươm Do Dự trở thành ẩn dụ cho sự xung đột giữa hành động và suy nghĩ, giữa việc làm điều đúng đắn và việc đầu hàng những cám dỗ hoặc nỗi sợ. Higashino đã khéo léo đặt nhân vật của mình vào thế phải lựa chọn, và mỗi lựa chọn đều kéo theo hệ quả nặng nề.
Câu chuyện xoay quanh một vụ án tưởng như đơn giản nhưng càng đi sâu càng phức tạp. Một cái chết bất thường, những lời khai mâu thuẫn, cùng sự xuất hiện của những chi tiết kỳ lạ dần hé lộ một sự thật bị che giấu kỹ càng. Các điều tra viên, với sự nhạy bén và kiên trì, từng bước tháo gỡ nút thắt. Thế nhưng, điều khiến tác phẩm cuốn hút không chỉ là việc tìm ra hung thủ, mà còn là những bí mật tâm lý, những động cơ ẩn giấu phía sau hành động phạm tội. Ai cũng có lý do của riêng mình, và không ít lý do trong số đó lại khiến độc giả phải day dứt khi đặt mình vào hoàn cảnh tương tự.
Higashino Keigo nổi tiếng với khả năng miêu tả tâm lý nhân vật tinh tế đến từng chi tiết. Trong Thanh Gươm Do Dự, ông không xây dựng kẻ sát nhân đơn thuần là kẻ ác, mà là một con người phức tạp, có điểm yếu, có tình thương, nhưng lại sa ngã vì một khoảnh khắc yếu lòng hoặc một sự lựa chọn sai lầm. Ngược lại, những nhân vật đại diện cho công lý cũng không hoàn toàn cứng rắn, họ cũng do dự, cũng đấu tranh với chính lương tâm và trách nhiệm của mình. Chính sự mâu thuẫn đó khiến câu chuyện trở nên chân thực và ám ảnh.
Với lối kể chuyện lôi cuốn, nhịp độ hợp lý cùng những cú xoay chuyển bất ngờ, Thanh Gươm Do Dự không chỉ làm thỏa mãn những người yêu thích thể loại trinh thám, mà còn để lại dư âm dài lâu về giá trị đạo đức và bản chất con người. Đây là cuốn sách khiến độc giả vừa bị cuốn hút bởi cốt truyện, vừa phải suy ngẫm về những lựa chọn trong đời sống thường nhật, nơi mà mỗi hành động, dù nhỏ bé, đều có thể dẫn đến những hệ quả khôn lường.
Có thể nói, Thanh Gươm Do Dự là minh chứng cho khả năng xuất chúng của Higashino Keigo trong việc biến một vụ án hình sự thành tấm gương phản chiếu tâm hồn con người. Ai tìm kiếm một tiểu thuyết vừa căng thẳng, vừa nhân văn, chắc chắn sẽ bị chinh phục bởi tác phẩm này.
