Những Người Hái Rong Biển của Anatoly Kim là một tác phẩm văn học đặc sắc, mang đậm hơi thở huyền ảo và triết lý nhân sinh sâu sắc. Dưới ngòi bút của nhà văn Nga gốc Kazakhstan này, con người và thiên nhiên hòa quyện vào nhau trong một không gian mênh mông, nơi biển cả không chỉ là bối cảnh mà còn là linh hồn của câu chuyện. Đây là một trong những tác phẩm tiêu biểu thể hiện phong cách độc đáo của Anatoly Kim – người luôn biết cách kết hợp hiện thực và huyền ảo để khám phá những tầng sâu nhất trong bản thể con người.
Câu chuyện xoay quanh những người dân vùng biển sống bằng nghề hái rong – một công việc giản dị, vất vả nhưng lại gắn liền với sự sinh tồn và niềm kiêu hãnh của họ. Họ là những con người nhỏ bé trước biển cả bao la, nhưng mỗi nhân vật đều mang trong mình một thế giới nội tâm phong phú, những khát vọng, nỗi sợ và niềm tin riêng. Biển trong tác phẩm vừa là nguồn sống, vừa là thử thách, vừa là biểu tượng của cội nguồn sự sống, nơi con người đối diện với chính mình.
Anatoly Kim không kể chuyện theo lối tuyến tính thông thường. Ông viết như một bản nhạc nhiều lớp, nơi hiện thực, giấc mơ, ký ức và thần thoại hòa trộn vào nhau. Người đọc có cảm giác như đang trôi giữa hai thế giới – một thế giới vật chất nơi con người mưu sinh, và một thế giới linh hồn, nơi mọi sinh vật đều có tiếng nói, mọi hiện tượng tự nhiên đều chứa ý nghĩa ẩn dụ. Chính sự đan xen ấy khiến Những Người Hái Rong Biển vừa mang tính hiện thực xã hội, vừa đậm chất siêu hình.
Trong tác phẩm, biển được miêu tả không chỉ bằng mắt nhìn mà bằng tâm cảm. Biển có nhịp thở, có ký ức, có tâm hồn – và những người hái rong dường như chỉ là một phần trong hơi thở bất tận ấy. Họ sinh ra, lớn lên, rồi tan biến vào biển như những cọng rong mềm mại, để lại sau lưng câu chuyện của kiếp người nhỏ nhoi giữa vòng luân hồi của thiên nhiên. Anatoly Kim khéo léo đưa người đọc đi qua ranh giới giữa sự sống và cái chết, giữa thân xác hữu hạn và tinh thần bất diệt.
Ẩn sau những chi tiết tưởng chừng đơn giản là cả một triết lý về mối quan hệ giữa con người và tự nhiên. Nhà văn nhìn nhận rằng con người không bao giờ thật sự tách khỏi thiên nhiên; chúng ta chỉ tồn tại như một phần trong tổng thể rộng lớn, và khi đánh mất mối liên kết ấy, linh hồn sẽ trở nên trống rỗng. Câu chuyện về những người hái rong biển vì thế không chỉ là một lát cắt đời sống, mà còn là lời nhắc về sự hòa hợp và lòng tôn kính dành cho thế giới tự nhiên.
Ngôn ngữ của Anatoly Kim trong Những Người Hái Rong Biển giàu hình ảnh và nhịp điệu, đôi khi gợi nhớ đến phong vị của thơ ca. Ông không miêu tả bằng sự chính xác lạnh lùng mà bằng nhịp cảm xúc, khiến mỗi trang văn như những con sóng – dâng lên, tràn bờ rồi lặng xuống, để lại dư âm dài lâu. Văn phong ấy, cùng với kết cấu giàu ẩn dụ, khiến tác phẩm trở thành một bức tranh vừa hiện thực vừa huyền thoại, vừa cụ thể vừa siêu nghiệm.
Những Người Hái Rong Biển không hướng tới cao trào hay kịch tính, mà lặng lẽ thấm vào lòng người đọc như vị mặn của biển. Ở đó, Anatoly Kim không chỉ kể chuyện về con người, mà còn viết về định mệnh, về sự hòa tan của cá thể vào vũ trụ, và về niềm tin rằng cái đẹp – dù mong manh – vẫn tồn tại giữa cuộc đời khắc nghiệt.
Tác phẩm là một bản giao hưởng giữa con người và thiên nhiên, giữa hiện thực và mộng tưởng, giữa tồn tại và vĩnh hằng. Qua Những Người Hái Rong Biển, Anatoly Kim đã gửi gắm một thông điệp nhân văn sâu sắc: chỉ khi con người biết lắng nghe tiếng gọi của tự nhiên, họ mới có thể tìm lại chính mình – như những người hái rong biển, mãi mãi gắn bó với đại dương mênh mông trong vòng quay bất tận của sự sống.
