Chia Rẽ – Tại Sao Chúng Ta Đang Sống Trong Thời Đại Của Những Bức Tường? của Tim Marshall là một cuốn sách thấu đáo và giàu tính suy tư về thực trạng thế giới hiện đại – nơi con người đang dựng lên ngày càng nhiều bức tường, không chỉ bằng bê tông và thép, mà còn bằng nỗi sợ hãi, định kiến và sự chia rẽ trong tâm trí. Tác phẩm là lời cảnh báo và cũng là lời nhắc nhở về cách nhân loại đang tự cô lập chính mình trong thời đại được cho là “toàn cầu hóa” nhất.
Tim Marshall – một nhà báo và chuyên gia về địa chính trị – từng nổi tiếng với cuốn Những Tù Nhân Của Địa Lý. Trong Chia Rẽ, ông tiếp tục dùng ngòi bút sắc sảo để phân tích cách mà ranh giới vật lý và tinh thần đã định hình thế giới đương đại. Từ bức tường biên giới Mỹ – Mexico đến hàng rào ngăn giữa Israel và Palestine, từ đường phân cách hai miền Triều Tiên đến những bức tường vô hình giữa các cộng đồng nhập cư ở châu Âu – mỗi chương sách là một chuyến hành trình mở ra góc nhìn lịch sử, chính trị và tâm lý của con người khi đối diện với “người khác”.
Marshall chỉ ra rằng, dù công nghệ và giao thông đã khiến thế giới trở nên kết nối hơn bao giờ hết, thì bản năng chia tách vẫn tồn tại mạnh mẽ. Những bức tường được dựng lên để “bảo vệ” – nhưng đồng thời cũng phản ánh nỗi bất an sâu kín của các quốc gia và cá nhân. Ông cho rằng trong mọi thời đại, con người đều vừa khát khao tự do, vừa sợ hãi sự hỗn loạn mà tự do mang lại. Vì thế, việc dựng tường không chỉ là hành động chính trị, mà còn là biểu hiện của tâm lý tập thể: một nỗ lực để tạo cảm giác an toàn giữa thế giới biến động.
Điều khiến Chia Rẽ vượt lên khỏi khuôn khổ một cuốn sách chính trị là chiều sâu nhân văn trong cách tác giả nhìn nhận vấn đề. Marshall không phán xét, ông chỉ quan sát – lặng lẽ chỉ ra rằng đằng sau mỗi bức tường là những câu chuyện về lòng trung thành, nỗi sợ, sự mất mát, và cả niềm hy vọng. Từ góc nhìn đó, ông đặt ra câu hỏi: liệu chúng ta có đang dùng tường để bảo vệ bản sắc, hay chỉ để che giấu nỗi bất an về tương lai?
Cuốn sách cũng gợi mở suy nghĩ về thế giới số – nơi các “bức tường” nay không còn là vật chất, mà là thuật toán, mạng xã hội, và các vòng lọc thông tin khiến con người chỉ nhìn thấy điều họ muốn thấy. Marshall cho rằng sự chia rẽ ngày nay không chỉ diễn ra giữa các quốc gia, mà ngay trong mỗi cộng đồng, mỗi gia đình, thậm chí trong từng cá nhân đang sống giữa biển thông tin bị phân mảnh.
Với lối viết giàu dẫn chứng, kết hợp giữa quan sát báo chí và phân tích học thuật, Tim Marshall đã mang đến một tác phẩm vừa hấp dẫn như một chuyến du hành qua các điểm nóng toàn cầu, vừa sâu sắc như một bản luận về tâm lý xã hội. Chia Rẽ – Tại Sao Chúng Ta Đang Sống Trong Thời Đại Của Những Bức Tường? không chỉ giúp người đọc hiểu rõ thế giới đang thay đổi ra sao, mà còn khơi dậy một câu hỏi thiết yếu: chúng ta muốn xây thêm bao nhiêu bức tường nữa – hay đã đến lúc học cách phá bỏ chúng để nhìn thấy nhau rõ hơn?
