Thằng Tơ Tưởng của Nguyễn Công Kiệt là một bức tranh chân thực và đầy day dứt về thân phận con người trong xã hội hiện đại – nơi những giấc mơ, khát vọng và ảo vọng chồng chéo lên nhau, khiến người ta lạc lối giữa thực tại và tưởng tượng. Tác phẩm không chỉ là câu chuyện về một con người cụ thể, mà còn là lời phản chiếu của một thế hệ đang vật lộn để tìm ý nghĩa sống trong một thế giới đầy mâu thuẫn.
Nhân vật chính – người được gọi bằng cái tên vừa thân mật vừa mỉa mai “thằng Tơ Tưởng” – là kẻ sống nhiều trong mộng hơn trong đời thực. Hắn mang trong mình một tâm hồn đầy khao khát, muốn bứt phá khỏi khuôn khổ, muốn chạm đến cái đẹp, cái lý tưởng mà đời thường không thể trao. Nhưng càng mơ mộng, hắn càng bị đời xô dạt. Mỗi bước chân của hắn là một sự va đập giữa ước mơ và thực tế, giữa lòng tự tôn và sự nhỏ bé, giữa ánh sáng của lý tưởng và bóng tối của hoài nghi.
Nguyễn Công Kiệt không xây dựng Thằng Tơ Tưởng như một tiểu thuyết tuyến tính, mà để câu chuyện trôi theo dòng ý thức của nhân vật. Người đọc có cảm giác như đang nghe một lời độc thoại dài, nơi Tơ Tưởng vừa kể vừa tự vấn chính mình. Cấu trúc đan xen giữa hiện tại và quá khứ, giữa hồi ức và ảo giác, khiến mỗi trang sách đều phảng phất cảm giác mơ hồ, như thể hiện thực cũng chỉ là một giấc mộng chưa tỉnh.
Bằng giọng văn giàu chất thơ, Nguyễn Công Kiệt khéo léo chuyển hóa những hình ảnh bình thường – một con phố, một làn khói thuốc, một buổi chiều mưa – thành biểu tượng cho tâm trạng và số phận con người. Từng câu chữ chậm rãi mà thấm thía, để lại dư âm buồn bã về sự cô đơn của những kẻ quá nhạy cảm giữa một thế giới vô cảm. Dưới ngòi bút của ông, “tơ tưởng” không chỉ là mộng mị, mà là biểu hiện của một tâm hồn dám mơ, dám yêu, dám khổ – và vì thế, cũng dám chịu mất mát.
Cũng như mọi hạt bụi của đời sống, Thằng Tơ Tưởng là câu chuyện về con người đi tìm chính mình trong vô số lớp mặt nạ mà xã hội khoác lên. Nguyễn Công Kiệt không cố gắng dạy điều gì, ông chỉ nhẹ nhàng khơi gợi cảm giác trắc ẩn – rằng dù ta có thất bại, có lạc lối, thì việc từng dám mơ vẫn khiến đời sống này bớt khô cằn. Trong cái nhìn nhân hậu của tác giả, “thằng Tơ Tưởng” không phải kẻ ngốc, mà là kẻ biết sống – dù chỉ bằng những giấc mộng mong manh giữa cõi người vốn đầy bụi bặm.
