100 Triệu Năm Thực Phẩm của Stephen Le là một cuộc hành trình đầy thú vị và bất ngờ về lịch sử tiến hóa của ẩm thực loài người, nơi khoa học, văn hóa và bản năng sinh tồn giao hòa tạo nên bức tranh sống động về mối liên hệ giữa con người và thức ăn. Là một nhà nhân chủng học mang trong mình nguồn gốc Việt Nam, Stephen Le kết hợp góc nhìn khoa học phương Tây với sự nhạy cảm văn hóa phương Đông để lý giải câu hỏi tưởng chừng đơn giản nhưng lại vô cùng sâu sắc: vì sao chúng ta ăn như cách chúng ta đang ăn?
Tác phẩm mở ra từ những trang đầu tiên bằng hành trình của chính tác giả, từ Canada, sang Việt Nam, Nhật Bản, Pháp, cho đến Papua New Guinea. Ở mỗi nơi, ông quan sát cách người dân lựa chọn và chế biến thức ăn, từ đó đi sâu phân tích mối liên hệ giữa thói quen ăn uống, di truyền học, và môi trường sống. Stephen Le không chỉ kể chuyện, mà còn dẫn dắt người đọc đi qua hàng triệu năm tiến hóa của loài người, từ thời săn bắt hái lượm cho đến khi nông nghiệp, công nghiệp và công nghệ thực phẩm chi phối mọi bữa ăn.
Điều khiến 100 Triệu Năm Thực Phẩm trở nên độc đáo là cách tác giả chỉ ra rằng những gì ta ăn hôm nay không chỉ là kết quả của khẩu vị cá nhân, mà còn là di sản của hàng nghìn thế hệ trước. Cơ thể con người vẫn mang trong mình “ký ức di truyền” của tổ tiên – những người từng sống trong môi trường khan hiếm, buộc phải thích nghi để sinh tồn. Khi bước vào kỷ nguyên hiện đại, với nguồn thực phẩm dồi dào và chế biến tinh vi, chính sự dư thừa ấy lại trở thành mối nguy hại. Tác giả phân tích mối liên hệ giữa các căn bệnh thời đại như tiểu đường, béo phì, ung thư và sự tách rời ngày càng xa giữa con người với thực phẩm tự nhiên.
Stephen Le không cực đoan, ông không kêu gọi quay lại “ăn như người nguyên thủy”, mà đề xuất một hướng đi cân bằng hơn: thấu hiểu quá khứ để lựa chọn thông minh trong hiện tại. Cuốn sách khuyến khích ta suy ngẫm về cách ăn theo vùng địa lý, theo gene, và theo truyền thống – bởi mỗi cộng đồng đã tiến hóa cùng một kiểu thực phẩm phù hợp nhất với họ.
Với văn phong sinh động, gần gũi và pha chút dí dỏm, 100 Triệu Năm Thực Phẩm vừa là một nghiên cứu khoa học nghiêm túc, vừa là một lời nhắc nhở nhẹ nhàng: trong thế giới hiện đại, việc ăn uống không chỉ là hành động sinh học mà còn là một hành vi văn hóa – nơi quá khứ, hiện tại và tương lai giao thoa trong từng miếng ăn. Đây là một cuốn sách dành cho những ai muốn hiểu sâu hơn về mối quan hệ giữa cơ thể, bản năng và nền văn minh loài người – qua hành trình tiến hóa dài đến trăm triệu năm cùng thực phẩm.
