Những Ngày Xanh của A. J. Cronin là một trong những tác phẩm giàu cảm xúc nhất của nhà văn người Scotland, nơi ông khắc họa sự mong manh của tuổi trẻ, những rung động đầu đời, nỗi đau của số phận và vẻ đẹp của sự trưởng thành trong nghịch cảnh. Bằng lối viết giàu nhân văn và tinh tế, Cronin dẫn người đọc bước vào thế giới của những con người bình dị nhưng mang trong mình những giông bão sâu kín, để từ đó thấy được giá trị của yêu thương và nghị lực sống.
Nhân vật trung tâm là Davie – cậu bé lớn lên trong một gia đình nghèo tại vùng nông thôn hẻo lánh của Scotland. Từ nhỏ, Davie đã có tính cách trầm lắng, nhạy cảm và mang trong mình một ước mơ giản dị: được sống một cuộc đời bình yên, nơi gia đình hạnh phúc bên nhau. Nhưng thực tại lại khắc nghiệt hơn Davie tưởng. Cậu phải chứng kiến cha mình, một người đàn ông cộc cằn nhưng làm việc cực nhọc, luôn bị áp lực cuộc sống bào mòn cả thể xác lẫn tinh thần. Mẹ cậu, người phụ nữ hiền lành và giàu đức hy sinh, là điểm tựa duy nhất giúp Davie giữ được niềm tin vào sự tử tế.
Câu chuyện bắt đầu lật sang trang mới khi Davie bước vào tuổi thiếu niên – khoảng thời gian vừa đẹp đẽ, vừa đầy biến động. Cậu gặp Kathleen, cô bé có nụ cười trong trẻo và trái tim nhân hậu. Tình bạn trong sáng giữa hai đứa trẻ dần trở thành một mối rung động dịu dàng, thứ cảm xúc lần đầu khiến Davie cảm nhận được rằng cuộc đời dù khắc nghiệt đến đâu vẫn luôn có những khoảng trời xanh nơi trái tim có thể trú ngụ.
Tuy nhiên, Cronin không bao giờ để nhân vật của mình trưởng thành một cách dễ dàng. Davie phải đối diện với sự thật rằng cuộc sống luôn chứa đựng những nỗi đau không thể tránh khỏi. Một chuỗi biến cố xảy ra, từ sự bệnh tật, những mất mát trong gia đình, cho đến áp lực buộc cậu phải lựa chọn tương lai. Những khoảnh khắc ấy khiến “những ngày xanh” của Davie trở thành hành trình đầy thử thách nhưng cũng rất đẹp – bởi chính trong gian khó, cậu học được cách đứng vững.
Bên cạnh Davie và Kathleen, những nhân vật phụ như bà mẹ đầy nghị lực, người cha có tâm hồn khô cứng nhưng chứa đựng nhiều day dứt, hay những người hàng xóm chất phác đều góp phần tạo nên bức tranh xã hội thu nhỏ mà Cronin rất giỏi trong việc tái hiện. Họ sống trong nghèo khó, trong những điều kiện làm việc khắc nghiệt, nhưng mỗi người đều mang theo một ngọn lửa âm ỉ của sự nhân hậu và niềm hy vọng dai dẳng.
Giọng văn của A. J. Cronin luôn dịu nhẹ nhưng thấm thía. Ông không chỉ kể về tuổi trẻ mà còn viết về những giá trị vượt thời gian: lòng kiên trì, sự tử tế, yêu thương gia đình và khát vọng tìm được một nơi thuộc về mình. Những Ngày Xanh vì thế trở thành cuốn sách khiến người đọc nhớ thật lâu – bởi nó không chỉ nói về tuổi trẻ của Davie, mà còn gợi lại những ngày xanh của chính mỗi chúng ta, nơi những rung động đầu đời và những thử thách đầu tiên đã định hình con người mình sau này.
