Chân Dung Dorian Gray của Oscar Wilde là một trong những tiểu thuyết nổi tiếng và gây nhiều tranh cãi nhất của văn học Anh cuối thế kỷ XIX. Tác phẩm là lời suy ngẫm sâu sắc về mối quan hệ giữa cái đẹp, đạo đức và sự suy đồi của tâm hồn con người, đồng thời là đỉnh cao của trường phái thẩm mỹ (Aestheticism) mà Wilde theo đuổi – nơi nghệ thuật được tôn vinh tuyệt đối, vượt lên mọi chuẩn mực đạo lý xã hội.
Câu chuyện bắt đầu bằng buổi vẽ chân dung của chàng trai trẻ Dorian Gray – người sở hữu vẻ đẹp hoàn mỹ, ngây thơ và cuốn hút. Bức tranh được họa sĩ Basil Hallward thực hiện với tất cả sự ngưỡng mộ và cảm xúc của ông, nhưng chính trong buổi gặp ấy, Dorian làm quen với Lord Henry Wotton – người đàn ông hào hoa, thông minh và đầy hoài nghi. Bị cuốn hút bởi triết lý sống hưởng thụ và vị kỷ của Henry, Dorian dần thay đổi: anh ước rằng mình có thể mãi mãi giữ được vẻ trẻ trung trong khi bức chân dung kia sẽ già đi thay anh.
Lời ước thành sự thật – từ đó, Dorian đắm mình vào cuộc sống xa hoa, trụy lạc, theo đuổi khoái lạc và cái đẹp mà không hề sợ hãi thời gian hay tội lỗi. Bức chân dung, trong khi đó, ngày càng biến dạng, phản chiếu sự mục ruỗng và tội ác trong tâm hồn anh. Dorian vẫn giữ được gương mặt thiên thần, nhưng mỗi hành vi tàn nhẫn, mỗi dối trá và phản bội đều in hằn lên bức họa – bằng chứng duy nhất của linh hồn đang thối rữa.
Oscar Wilde dùng Chân Dung Dorian Gray như một ẩn dụ mạnh mẽ cho sự tha hóa của con người khi chạy theo vẻ đẹp bề ngoài và lạc thú nhất thời. Dorian Gray vừa là biểu tượng của tuổi trẻ vĩnh cửu, vừa là hiện thân của sự tự hủy – một kẻ đánh mất linh hồn trong cuộc mua bán với chính dục vọng của mình. Văn phong của Wilde tinh tế, trau chuốt và giàu chất triết lý, đan xen giữa trào lộng và bi kịch, giữa vẻ đẹp mê hoặc và nỗi sợ sâu thẳm.
Tác phẩm không chỉ phơi bày mặt tối của con người trong xã hội Victorian hào nhoáng mà còn đặt câu hỏi về bản chất của nghệ thuật và đạo đức: liệu nghệ thuật có thể tách rời khỏi đời sống? Liệu cái đẹp có thể tồn tại mà không bị nhuốm màu tội lỗi? Chân Dung Dorian Gray vẫn còn nguyên giá trị đến hôm nay – như một lời cảnh tỉnh về sự phù du của vẻ đẹp và cái giá của việc đánh đổi linh hồn để đạt được điều tưởng như vĩnh cửu.
