Chiến Trường Mới của Thượng tướng Nguyễn Hữu An là một tác phẩm hồi ký – chính luận quân sự mang dấu ấn rất riêng của một vị tướng trưởng thành từ chiến tranh, nhưng viết trong tư thế của người suy ngẫm về tương lai. Cuốn sách không chỉ nhìn lại những năm tháng cầm quân, mà còn mở rộng tầm nhìn sang những thách thức mới của quốc phòng, an ninh và nghệ thuật lãnh đạo trong bối cảnh hòa bình, đổi mới và hội nhập.
Khác với nhiều hồi ký chiến tranh tập trung vào các trận đánh cụ thể, Chiến Trường Mới hướng sự chú ý vào những “mặt trận” không còn tiếng súng nhưng không kém phần cam go. Thượng tướng Nguyễn Hữu An coi đó là chiến trường của tư duy, của tổ chức, của con người và của bản lĩnh lãnh đạo. Ở đó, kẻ thù không hiện hình rõ rệt, mà ẩn trong sự trì trệ, bảo thủ, suy thoái đạo đức, yếu kém trong quản lý và trong cách sử dụng con người.
Từ trải nghiệm thực tiễn của một người từng chỉ huy những chiến dịch lớn trong kháng chiến, tác giả phân tích sâu sắc sự khác biệt giữa chiến tranh vũ trang và “chiến tranh thời bình”. Ông nhấn mạnh rằng nếu trong chiến tranh, thắng lợi có thể đo bằng trận địa, bằng sinh lực địch bị tiêu diệt, thì trong thời bình, thắng lợi lại được đo bằng sự phát triển bền vững, bằng niềm tin của nhân dân, bằng chất lượng của đội ngũ cán bộ và hiệu quả của bộ máy. Chính sự thay đổi thước đo ấy tạo nên “chiến trường mới” mà mỗi cán bộ, mỗi tổ chức đều phải đối mặt.
Một điểm nổi bật của Chiến Trường Mới là giọng điệu thẳng thắn, nhiều khi quyết liệt. Thượng tướng Nguyễn Hữu An không né tránh những vấn đề gai góc như bệnh thành tích, tư duy nhiệm kỳ, sự xa rời thực tiễn hay việc coi nhẹ công tác con người. Ông viết với tinh thần tự phê bình cao, đặt trách nhiệm của người lãnh đạo lên hàng đầu, coi đó là yếu tố quyết định thành bại trong mọi hoàn cảnh.
Cuốn sách cũng thể hiện rõ quan niệm của tác giả về vai trò của học tập và đổi mới tư duy. Với ông, kinh nghiệm chiến tranh là vô giá nhưng không thể sao chép máy móc sang thời bình. Người chỉ huy giỏi trong chiến tranh chưa chắc đã là nhà quản lý giỏi trong hòa bình nếu không chịu học hỏi, không dám thay đổi. Tinh thần cầu thị, biết lắng nghe và biết tự vượt qua chính mình được xem là “vũ khí” quan trọng nhất trên chiến trường mới.
Bên cạnh tính chất lý luận, Chiến Trường Mới vẫn giữ được chất hồi ức đời lính: giản dị, chân thành và giàu trải nghiệm sống. Những suy ngẫm của Thượng tướng Nguyễn Hữu An không mang tính giáo điều, mà xuất phát từ thực tế, từ những điều ông đã chứng kiến và trăn trở trong suốt quá trình công tác. Điều đó khiến cuốn sách có sức thuyết phục bền bỉ, đặc biệt với những người đang hoặc sẽ đảm nhiệm vai trò lãnh đạo, quản lý.
Chiến Trường Mới không chỉ là một cuốn sách dành cho giới quân sự. Nó là lời nhắc nhở rộng hơn về trách nhiệm công dân, về tinh thần kỷ luật, dấn thân và đổi mới trong một xã hội đang chuyển mình. Ở đó, chiến thắng không còn đến từ súng đạn, mà từ trí tuệ, đạo đức và bản lĩnh của con người trước những thử thách âm thầm nhưng lâu dài.
