Cuộc Đời Bất Tử Của Henrietta Lacks của Rebecca Skloot là một tác phẩm độc đáo, kết hợp giữa điều tra báo chí, tiểu sử cá nhân và thảo luận đạo đức học, mở ra một chương đặc biệt trong lịch sử y học hiện đại. Cuốn sách kể về Henrietta Lacks, một người phụ nữ Mỹ gốc Phi sống trong nghèo khó, có các tế bào ung thư cổ tử cung – được gọi là HeLa – đã trở thành nền tảng cho hàng ngàn nghiên cứu y học nhưng lại bị lấy đi mà không có sự đồng ý của bà hoặc gia đình.
Henrietta Lacks qua đời năm 1951 ở tuổi 31, nhưng tế bào của bà vẫn sống và nhân bản không ngừng trong các phòng thí nghiệm khắp thế giới. Tế bào HeLa đã góp phần vào những đột phá khoa học như phát triển vắc xin bại liệt, nghiên cứu về ung thư, AIDS, di truyền học, và cả công nghệ sinh học. Trong khi đó, gia đình bà – đặc biệt là các con – phải sống trong hoàn cảnh nghèo khổ, không được thông báo về việc sử dụng tế bào, và càng không được hưởng lợi từ những thành tựu trị giá hàng tỷ đô mà HeLa đem lại.
Rebecca Skloot đã dành hơn mười năm nghiên cứu, tìm hiểu, kết nối với gia đình Henrietta – đặc biệt là người con gái Deborah – để kể lại câu chuyện đầy xúc động này. Tác phẩm không chỉ nhằm minh oan cho một người phụ nữ vô danh trong lịch sử y học, mà còn đặt ra hàng loạt câu hỏi sâu sắc về quyền cá nhân, sự phân biệt chủng tộc trong y tế, và mối quan hệ giữa khoa học và đạo đức.
Cuốn sách có cấu trúc đặc biệt, đan xen giữa ba dòng thời gian: cuộc đời Henrietta Lacks, hành trình tìm hiểu của chính tác giả và ảnh hưởng lâu dài của tế bào HeLa đối với khoa học và xã hội. Rebecca Skloot thể hiện sự nhạy cảm, tôn trọng và trách nhiệm trong từng chi tiết, từ cách tiếp cận gia đình đến việc mô tả các khía cạnh y học phức tạp một cách dễ hiểu cho độc giả đại chúng.
Cuộc Đời Bất Tử Của Henrietta Lacks là minh chứng cho sức mạnh của việc kể lại một câu chuyện bị lãng quên. Đây là lời nhắc nhở rằng đằng sau mỗi tiến bộ y học vĩ đại là những con người thực – với tên tuổi, gia đình, cảm xúc và quyền được biết. Henrietta Lacks tuy đã qua đời từ lâu, nhưng cuộc sống và sự cống hiến không tự nguyện của bà vẫn đang tác động đến từng hơi thở của khoa học hiện đại.
Cuốn sách đã được ca ngợi trên toàn thế giới và chuyển thể thành phim truyền hình do Oprah Winfrey thủ vai chính. Nó không chỉ là một tài liệu học thuật mà còn là lời kêu gọi nhân đạo, một áng văn chương giàu tính nhân văn và phản biện xã hội sâu sắc.
